Shtatëmbedhjetë vjet pasi Vladimir Putin u bë presidenti, kapja e tij ndaj Rusisë është më e fortë se kurrë. Perëndimi, i cili ende e sheh Rusinë në terma post-sovjetike, ndonjëherë e rendit atë si udhëheqësin më të fuqishëm të vendit të tij që nga Stalini. Rusët po kërkojnë gjithnjë e më shumë për një periudhë më të hershme historike. Të dy krahet, reformatorët liberalë dhe tradicionalistët konservatorë në Moskë po flasin për Putinin si një car të shekullit të 21-të.
Putin e ka fituar këtë titull duke ngritur vendin e tij nga ajo që shumë rusë e shihnin si kaosi në vitet 1990 dhe duke e bërë atë serish te rendesishem ne bote. Megjithatë, teksa njëqindvjetorin e revolucionit të tetorit po vjen, nje mendim i pakëndshem ka dalë në sipërfaqe, sikur zoti Putin ndan edhe dobësitë e Carit, gjithashtu.
Edhe pse Putini shqetësohet në lidhje me revolucionet me “ngjyra”, që përfshiu ish-Bashkimit Sovjetik, kërcënimi më i madh nuk është i një kryengritje masive, akoma më pak e një ringjallje bolshevik. Ka te beje me ate qe, nga pranvera 2018 kur zoti Putin te filloje mandatin e tij te fundit 6 -vjeçar pas zgjedhjeve qe do t’i fitoje pa asnje dyshim, spekulimet do te nisin mbi ate se çfare do te vije me pas. Dhe frika do të rritet se, ashtu si sundimtarët e tjerë rusë, Cari Vladimir do të lërë turbullira e trazira.
Rregull i fortë
Putin nuk eshte autokrati i vetëm në botë. Rregulli i personalizuar autoritar është përhapur në të gjithë botën gjatë 15 viteve të fundit, shpesh, ashtu si me Putinin, i ndërtuar mbi bazën e brishtë të nje demokracie te manipuluar: fituesi i merr te gjitha. Është një qortim i triumfalizmit liberal që pasoi rënien e Bashkimit Sovjetik. Liderë të tille si Recep Tayyip Erdogan i Turqisë, i ndjeri Hugo Chavez i Venezuelës dhe madje edhe Narendra Modi, kryeministri i Indisë, janë sjellë sikur te gezonin një autoritet të veçantë që rrjedhin direkt nga vullneti popullor. Në Kinë Xi Jinping këtë javë zyrtarizoi drejtimin e tij absolut ne Partisë Komuniste.
Marka e autoritarizmit të zotit Putin ndezi gjurmët. Ajo ringjalli historinë perandorake të Rusisë, duke ofruar një pamje të gjallë të asaj se si funksionon fuqia dhe si mund të shkojë ajo keq.
Ashtu si një car, Putin kapërcen një piramidë patronazhi. Që kur lëvizi kundër oligarkëve në vitin 2001, duke marrë fillimisht kontrollin e mediave dhe pastaj të gjigantëve të naftës dhe gazit, të gjitha qasjet drejt pushtetit dhe parave kane ardhur nepermjet tij. Këto ditë, “anetaret e aristokracise se vjeter ruse” shërbejnë sipas kënaqësisë se tij, ashtu si ata poshte tyre u sherbejne kenaqesive te tyre e kështu me radhë.
Ai e përfundon pushtetin në procedura ligjore, por të gjithë e dinë se prokurorët dhe gjykatat i përgjigjen atij. Ai gëzon një vlerësim të mbeshtetjes prej mbi 80%, pjesërisht sepse ai i ka bindur rusët që, siç thotë një ndihmës i tij: “Nëse nuk ka Putin, nuk ka Rusi.”
Si një car, gjithashtu, ai është përballur me çështjen që ka pllakosur sundimtarët e Rusisë që nga Pjetri i Madh, dhe që i kanosej Aleksanderit III dhe Nikolles II në prag të revolucionit. A duhet të modernizohet Rusia duke ndjekur rrugën perëndimore drejt të drejtave civile dhe qeverisë përfaqësuese, apo duhet të përpiqet të mbyllet ne stabilitet duke u mbajtur kundër tyre? Përgjigjja e zotit Putin ishte qe t’ua besonte ekonominë teknokratëve liberale dhe politiken ish-oficerëve te KGB-së. Në mënyrë të pashmangshme, politika ka dominuar ekonominë dhe Rusia po paguan çmimin. Edhe pse e administruar mirë gjatë sanksioneve dhe me një zhvlerësim i rubles, ekonomia ende varet së tepërmi nga burimet natyrore. Ajo mund të menaxhojë rritjen vjetore të PBB prej vetëm rreth 2%, larg nga viti 2000-08, qe arriti ne 5-10%. Në planin afatgjatë, kjo do të ngërthente ambiciet e Rusisë.
Dhe si një car, Putin e ka mbështetur fuqinë e tij përmes represionit dhe konfliktit ushtarak. Në shtëpi, në emër të stabilitetit, traditës dhe fesë ortodokse, ai ka shtypur opozitën politike dhe liberalët sociale, duke përfshirë edhe feministet, homoseksualët dhe OJQ-të. Jashtë vendit, aneksimi i Krimesë dhe fushatat në Siri e Ukrainë jane ilustruar ne lajmet e mbrëmjes nga një media e kapur triumfaliste. Edhe pse i justifikuar, zemërimi i Perëndimit me veprimet e tij po ua ben te qarte ruseve se si Putin po tregon forcen e vendit te tyre pas poshtërimit të viteve 1990.
Çfarë do të thotë nje car post-modern për botën? Një mësim ka të bëjë me kërcënimin rus. Që nga ndërhyrja në Ukrainë, Perëndimi është i shqetësuar për revanshizmin rus gjetkë, veçanërisht në shtetet balltike. Por zoti Putin nuk mund të përballojë një numër të madh të viktimave, pa mundur te humbase humbur legjitimitetin, siç ndodhi me Nikollen e II në luftën ruso-japoneze të 1904-05 dhe në Luftën e Parë Botërore. Për shkak se cari i sotem e njeh historinë, ai ka të ngjarë të jetë oportunist jashtë vendit, në vend që të rrezikojë një konfrontim të mirëfilltë. Situata në shtëpi është e ndryshme. Gjate kohës se tij në pushtet, zoti Putin ka treguar pak oreks për shtypjen e ashpër. Por rekordi i vuajtjeve të tmerrshme të Rusisë sugjeron që, ndërsa medyshja minon legjitimitetin e sunduesit, shtypja masive mund ta forcojë atë – të paktën për një fare kohe. Populli rus ka ende diçka për t’u frikësuar.
Pasardhesi i Nenes Rusi
Leksioni tjetër ka të bëjë me vazhdimesine. Revolucioni i Tetorit është vetëm rasti më ekstrem i fundit i pushtetit në Rusi nga sundimtar në sundimtar duke kaluar nëpër një kohë trazirash. Putin nuk mund të organizoje vijimësinë e tij duke përdorur lidhjet e gjakur apo aparatin e Partisë Komuniste. Ndoshta ai do ta bekoje pasardhësin e tij. Por ai do të ketë nevojë për dikë të dobët mjaftueshem per ta kontrolluar dhe te forte mjaftueshem per te pare rivalet – nje kombinim i pazakonte.
Ndoshta ai do të përpiqet të ngjitet në pushtet, ashtu si edhe Deng Xiaoping u ngjit në prapaskenë si kreu i “China Bridge Association” dhe zoti Xi synoi haptazi, duke shmangur dukshëm emërtimin e një pasuesi pas kongresit të partisë të kësaj jave. Megjithatë, edhe në qoftë se Putini behet “eminenca gri” i Federatës së Xhudos Ruse, ajo vetem do ta zhvendose ne kohe momentin fatal. Pa mekanizmin e një demokracie të vërtetë për të legjitimuar dike te ri, sundimtari i ardhshëm ka të ngjarë të dalë nga një luftë për pushtet që do të mund ta zemeroje Rusinë. Në një shtet me armë bërthamore, kjo është alarmante.
Sa me i forte te jete Putin sot, aq më te veshtire do ta kete te menaxhoje pasuesin. Teksa bota përpiqet të jetojë me këtë paradoks, duhet të mos harroni se asgjë nuk është e pandryshueshme.
Një shekull më parë revolucioni bolshevik u pa si një përkrahje e determinizmit të Marksit. Në kete rast, ajo ka provuare se asgjë nuk është e sigurt dhe se historia ka ironine e saj tragjike. /The Economist – Përgatiti Lapsi.al
Shume e sulmon ky Perendimi kete Putinit si Autoritarist!
Le te shohim nje krahasim midis Autoritaristit Putin dhe Liberales Merkel.
1- Merkel, simboli i zyrtarit Made in EU, qe vetquhen Demokratike por qe i kane sjelle Europes tragjedine me te madhe te pas-luftes, ardhjen e Islamit politik ISIS nepermjet nje politike Anarkiko-demokratike te dyerve te shqyera per lloj-lloj anonimi nga Afro-Azia gjioja si refugjat lufte.
2- Putin, simboli i zyrtarit qe mbron popullin e vendin e tij nga kjo marrezi qe ka kapluar EU per ta bere Europen nje Eurabia.
Ne Rusi nuk ka te drejta per LGTB, apo fondacione te Sorosit, por ka siguri per popullin rus qe nuk ka probleme terrorizmi apo Invazioni klandestin.
Ne EU ka te drejta per LGBT, per parti islamike(!), per te marre shtetesi europiane arabeve e klandestineve qe jane ushtere te ISIS etj.
PERFUNDIMI : Rraca e politikaneve si Merkel e Co. ne EU nuk i voton me askush, detyrohen te kacavirren ne pushtete me lloj-lloj aleancash qe bejne pushtete aspak funksionale.
Politikanin Putin e perkrah (sipas sondazheve te Perendimit), afro 80% e ruseve. Dicka qe soji i Merkel-ave as ne enderr nuk e shohin dot. Politika ka nje peshore ku maten politikanet dhe ajo eshte Mbeshtetja popullore. Ajo qe Putin e ka, kurse Merkel-at detyrohen ta sajojne.