• |
ide | kryesore

Dokumenti/ Çfarë thotë realisht Brukseli në raportin për Shqipërinë (E PLOTE)

Kryesore, Lajme



Çështjet kryesore në raportin për Shqipërinë 2019

Kriteret politike

Shqipëria ka vijuar të bëjë progres në agjendën e saj të reformave në BE gjatë gjithë periudhës raportuese. Polarizimi i fortë vazhdoi në sferën politike. Veprimtaritë parlamentare u prekën nga një bojkot i zgjatur nga partitë e opozitës, të cilat pastaj hoqën dorë edhe nga mandatet e tyre parlamentare në shkurt të vitit 2019. Më shumë se gjysma e mandateve parlamentare që pasonin tani janë ri-caktuar nga Komisioni Qendror i Zgjedhjeve dhe kuorumi për funksionimin e plotë të Kuvendit po ekziston. Partitë kryesore të opozitës vendosën të mos regjistrohen për zgjedhjet lokale, të cilat planifikohen të bëhen më 30 qershor 2019. Mosangazhimi i partive kryesore të opozitës ka ndikuar negativisht në përpjekjet për një reformë dypartiake zgjedhore pavarësisht nga përpjekjet e shumicës për të ecur përpara. Partitë e opozitës duhet të angazhohen në mënyrë konstruktive në institucionet demokratike.

Shqipëria është e përgatitur mesatarisht në atë që ka të bëjë me reformën e administratës së saj publike. Përpjekjet vazhduan në disa fusha të lidhura, duke rezultuar në njëfarë progresi në efikasitetin dhe transparencën e ofrimit të shërbimeve publike, përmirësimin e kuadrit rregullator mbi vlerësimin e ndikimit të politikave, procedurave më transparente të rekrutimit dhe forcimin e përgjithshëm të kapacitetit të administratës për të ndërmarrë procedurat e shërbimit. Konsolidimi i këtyre arritjeve duhet të përparojë më tej, për të siguruar një administratë publike më efikase, depolitizuese dhe profesionale.

Sistemi gjyqësor i Shqipërisë ka një nivel të caktuar të përgatitjes. Zbatimi i reformës gjithëpërfshirëse dhe të thellë të drejtësisë ka vazhduar në mënyrë të pandërprerë duke rezultuar përparim të mirë në përgjithësi. Janë krijuar institucionet e reja për vetëqeverisjen e gjyqësorit, Këshilli i Lartë Gjyqësor, Këshillin i Lartë i Prokurorisë dhe Këshilli i Emërimeve të Drejtësisë, duke përfaqësuar një hap vendimtar në forcimin e pavarësisë dhe llogaridhënies së gjyqësorit. Ri-vlerësimi i përkohshëm i të gjithë gjyqtarëve dhe prokurorëve (procesi i verifikimit) ka përparuar vazhdimisht, duke prodhuar rezultate të prekshme. Nën sundimin e Komisionit Evropian, Operacioni Ndërkombëtar i Monitorimit ka vazhduar të mbikëqyrë procesin. Më shumë se 140 dosje janë përpunuar, duke rezultuar në 88 shkarkime / dorëheqje të magjistratëve nga zyra dhe 53 konfirmime. Shumica e shkarkimeve kanë të bëjnë me çështjet që lidhen me pasuritë e pajustifikuara. Këto rezultate konkrete dhe të besueshme kanë forcuar ndjeshëm sektorin dhe pavarësinë e konsoliduar, paanësinë, profesionalizmin dhe llogaridhënien e gjyqësorit.

Shqipëria ka një nivel të caktuar në luftën kundër korrupsionit. Progres i mirë është bërë, sidomos me miratimin e Planit të ri të Veprimit 2018-2020 për zbatimin e Strategjisë Ndërsektoriale kundër Korrupsionit, ndryshimeve në Ligjin për Deklarimin dhe Kontrollin e Pasurive, Ligjin mbi Prokurimin Publik, si dhe miratimi i Kodit të Sjelljes për anëtarët e Kuvendit. Themelimi i një Task Forca kundër Korrupsionit ka rritur proaktivitetin e hetimeve administrative. Qasja e drejtpërdrejtë në bazat e të dhënave për prokurorët dhe policinë ka vazhduar të përmirësohet. Progres i mirë ka vazhduar përmes forcimit të procesit të hetimit, ndjekjes dhe gjykimit të rasteve të korrupsionit në nivel të lartë. Rezultatet konkrete në luftën kundër korrupsionit përfshijnë procesin e verifikimit që ka çuar në shkarkimin nga detyra të një numri të magjistratëve të rangut të lartë, duke përfshirë edhe në Gjykatën Kushtetuese dhe në Gjykatën e Lartë. Themelimi i Këshillit të Lartë Prokurorial (HPC) lejoi fillimin e themelimit të organeve të specializuara anti-korrupsion (Struktura Speciale Kundër Korrupsionit dhe Krimit të Organizuar – SPAK, Byroja Kombëtare e Hetimeve – NBI). Pas përfundimit të verifikimit të kandidatëve, organet do të bëhen operacionale, të cilat do të forcojnë kapacitetin e përgjithshëm për të hetuar dhe ndjekur penalisht korrupsionin. Megjithatë, në përgjithësi, korrupsioni është mbizotërues në shumë fusha dhe mbetet një çështje shqetësuese.

Shqipëria ka një nivel të përgatitur në luftën kundër krimit të organizuar. Operacionet policore për të çmontuar organizatat kriminale janë intensifikuar. Disa operacione policore rezultuan me arrestime të shumëfishta dhe u zhvilluan një numër padish dhe dënimesh të rëndësishme. Këto operacione kanë rezultuar në arrestimin dhe ndjekjen penale të udhëheqësve të njohur të grupeve kriminale të organizuara. Bashkëpunimi ndërkombëtar i policisë, veçanërisht me vendet anëtare të BE, gjithashtu është intensifikuar, duke çuar në një numër operacionesh të suksesshme të zbatimit të ligjit në masë të madhe. Vazhdimisht për vitet e fundit, Shqipëria tregoi një angazhim të fortë për të luftuar prodhimin dhe trafikimin e kanabisit. Shqipëria lejoi një mekanizëm ndërhyrës të monitorimit nga një Shtet Anëtar i BE-së (anketat ajrore nga Guardia di Finanza Italiane, bashkëfinancuar nga BE). Në dy sezonet e kaluara, mbikëqyrja ajrore ka vërtetuar se pothuajse asnjë kultivim i kanabisit nuk ka ndodhur në Shqipëri. Këto hapa paraqesin progres të prekshëm në përmbushjen e rekomandimeve të viteve të fundit. Përpjekjet duhet të vazhdojnë, në veçanti duke trajtuar pastrimin e parave dhe konfiskimin e pasurive që rrjedhin nga krimet dhe pasuritë e tjera të pajustifikuara.

Për të drejtat themelore, Shqipëria përputhet në përgjithësi me instrumentet ndërkombëtare të të drejtave të njeriut dhe zhvilloi kuadrin ligjor në përputhje me standardet evropiane. Gjatë periudhës raportuese, Shqipëria ka bërë përpjekje për të përmbushur detyrimet që rrjedhin nga instrumentet ligjore ndërkombëtare. Megjithatë, implementimi i përgjithshëm i këtyre instrumenteve mbetet për t’u forcuar. Kuadri ligjor është përmirësuar në fushat e të drejtave të fëmijës dhe dhunës në familje. Një ligj i ri mbi strehimin social u miratua nga parlamenti në maj 2018, i cili synon të forcojë mbrojtjen e të drejtës për strehim të pjesëtarëve më të prekshëm të komuniteteve rome dhe egjiptiane. Nevojiten përpjekje të mëtejshme në lidhje me konsolidimin e të drejtave pronësore. Sa i përket lirisë së shprehjes, mjedisi i përgjithshëm legjislativ është i favorshëm për ushtrimin e lirisë së shprehjes, por zbatimi kërkon përpjekje të mëtejshme.

Sa i përket marrëdhënieve të mira fqinjësore dhe bashkëpunimit rajonal, Shqipëria ka vazhduar të marrë pjesë aktive në bashkëpunimin rajonal dhe të mbajë marrëdhënie të mira fqinjësore. Hapa të rëndësishëm janë ndërmarrë për të adresuar çështjet bilaterale me Greqinë.

Në lidhje me migracionin, është bërë përparim në përmirësimin e kapaciteteve institucionale për menaxhimin e kufirit dhe azilit. Shqipëria nënshkroi Marrëveshjen për Statusin e Gardës Kufitare dhe Rojet Bregdetare me BE në tetor 2018. Kapaciteti i pranimit për t’u marrë me flukset migratore të përziera është zgjeruar më tej. Numri i kërkesave të pabazuara për azil të paraqitura nga shtetasit shqiptarë në BE ka rënë, por mbetet e lartë dhe kërkon përpjekje të vazhdueshme dhe të qëndrueshme, si dhe për të adresuar fenomenin e të miturve të pashoqëruar.

Kriteret ekonomike

Shqipëria ka bërë disa përparime dhe është e përgatitur në mënyrë të moderuar në zhvillimin e një ekonomie tregu funksionale. Rritja ekonomike u rrit më tej dhe papunësia po zvogëlohet, por mbetet ende e lartë. Eksportet u rritën ngushtë dhe deficiti i llogarivë korrente u ngushtua. Raporti i lartë i borxhit publik ndaj PBB-së vazhdoi të ulet, por ritmi i konsolidimit fiskal mbeti i ngadalshëm. Bankat vazhduan të ulnin numrin e kredive me probleme dhe përdorimin e monedhës së huaj. Sektori bankar mbeti i qëndrueshëm, ndonëse rritja e kreditimit të biznesit nuk u rrit. Janë ndërmarrë hapa drejt zhvillimit të tregut financiar. Ambienti i biznesit është përmirësuar vetëm në disa aspekte. Progresi në zbatimin e reformës gjithëpërfshirëse të drejtësisë pritet të kontribuojë në forcimin e mjedisit të biznesit dhe tërheqjen e investimeve. Janë bërë disa përparime në rritjen e pjesëmarrjes në tregun e punës dhe në cilësinë dhe efektivitetin e institucioneve dhe shërbimeve të tregut të punës, por shkalla e punësimit dhe pjesëmarrja në tregun e punës mbeten të ulëta dhe ekonomia joformale është ende një ofrues i rëndësishëm i punës.

Shqipëria ka bërë disa përparime dhe ka një nivel të caktuar të përgatitjes sa i përket kapacitetit për të përballuar presionin konkurrues dhe forcat e tregut brenda BE. Shqipëria ka bërë disa përparime në drejtim të zhvillimit të energjisë, transportit dhe infrastrukturës digjitale, por mungesa e njohurive produktive, nivelet e ulëta të arsimit dhe transferimet teknologjike pengojnë konkurrencën dhe integrimin e Shqipërisë në zinxhirët e vlerave ndërkombëtare. Eksportet dhe integrimi rajonal janë nën potencial. Përpjekjet për përmirësimin e arsimit dhe trajnimit tregojnë disa rezultate, por reformat duhet të vazhdojnë në veçanti për të adresuar më mirë zonat rurale dhe grupet e cenueshme. Kapaciteti i Shqipërisë për kërkime, zhvillim dhe inovacion mbetet shumë i ulët.

Legjislacioni i BE

Shqipëria vazhdoi të përshtasë legjislacionin e saj me kërkesat e BE-së në një numër fushash, duke rritur aftësinë e saj për të marrë detyrimet e anëtarësimit. Vendi është i përgatitur në mënyrë të moderuar në shumë fusha, të tilla si kontrolli financiar, arsimi dhe kultura dhe statistikat, ose ka një nivel të përgatitjes, duke përfshirë në fushat e prokurimit publik dhe rrjetet trans-evropiane. Shqipëria do të duhet të vazhdojë përpjekjet e saj lidhur me përgatitjet e saj të përgjithshme për të miratuar dhe zbatuar acquis të BE-së. Miratimi i një politike gjithëpërfshirëse të kontrollit të brendshëm financiar publik dhe koordinimi i zbatimit të tij me administrimin e vazhdueshëm të administratës publike dhe reformën e menaxhimit të financave publike mbetet çelësi drejt një sistemi funksional të kontrollit të brendshëm në sektorin publik. Shqipëria duhet të vazhdojë punën për zhvillimin e rrjeteve të transportit dhe të energjisë, si dhe masat e ndërlidhura të reformës së lidhjes, gjithashtu me qëllim përmirësimin e lidhjes në të gjithë rajonin.

Kapaciteti administrativ dhe standardet profesionale të organeve të ngarkuara me zbatimin e acquis duhet të forcohen dhe të ruhet pavarësia e organeve rregullatore. Rritja e transparencës dhe llogaridhënies, në veçanti duke siguruar funksionimin efektiv, efikas dhe transparent të sistemit të prokurimit publik dhe menaxhimit të financave publike, mbetet esencial. Shqipëria ka vazhduar të përputhet plotësisht me të gjitha pozicionet dhe deklaratat e përbashkëta të politikës së jashtme dhe të sigurisë të BE-së.

Datat kryesore

Qershor 2003: Samiti i BE-Ballkani Perëndimor në Selanik konfirmon perspektivën e BE-së për Ballkanin Perëndimor.

Qershor 2006: Është nënshkruar Marrëveshja e Stabilizim-Asociimit BE-Shqipëri.

Prill 2009: Marrëveshja e Stabilizim-Asociimit BE-Shqipëri hyn në fuqi. Shqipëria paraqet kërkesën e saj për anëtarësim në BE.

Nëntor 2010: Komisioni Europian lëshon Opinionin e tij mbi aplikimin e Shqipërisë për anëtarësimin në BE, duke përfshirë një sërë 12 prioritetesh kryesore që duhet të përmbushen në funksion të hapjes së negociatave të pranimit.

Dhjetor 2010: Udhëtimi pa viza në zonën Shengen për qytetarët e Shqipërisë.

Qershor 2014: Këshilli Evropian i jep Shqipërisë statusin e vendit kandidat për anëtarësim në BE.

Shkurt 2018: Komisioni Europian miraton strategjinë e tij për ‘Një perspektivë të besueshme për zgjerimin dhe përforcimin e angazhimit të BE-së me Ballkanin Perëndimor’.

Prill 2018: Komisioni Evropian rekomandon që Këshilli të vendosë që negociatat e pranimit të hapen me Shqipërinë në dritën e progresit të arritur, ruajtjes dhe thellimit të momentit aktual të reformës.

Qershor 2018: Këshilli përcakton rrugën drejt hapjes së negociatave të pranimit me vendin, varësisht nga përparimi i arritur.

Maj 2018: Samiti i Sofjes i BE-Ballkani Perëndimor konfirmon perspektivën evropiane të rajonit dhe përcakton një numër veprimesh konkrete për të forcuar bashkëpunimin në fushat e lidhjes, sigurisë dhe sundimit të ligjit.

Maj 2019: Komisioni Evropian rekomandon hapjen e negociatave për anëtarësim. 

©Përshtati lapsi.al



10 Comments

  1. Qershor 2019. Komisioni Evropian rekomandon shtimin e dozes se Haloperidolit per skizofrenin ne detyre madhore

  2. Haloperidolin Made in Austria e perdor vetem njeriu me epilepti skizofrenike salih RAM berisha prej45 vjetesh o llumi qe jeten e kupton vetem ne llum

    1. Jam i sigurte qe ti e kalon jeten ne kulla 40-kateshe dhe rruge 20 milion Eur/km. Kush hidhet perpjete kur ia quajne liderin skizofren, meriton vetem perbuzje.

    2. i pa emer ti e rama e perdornit ket qysh kur ishit sperm stalini e shurr milladini pra nja 75 vite,se pari kete sperm qe ju ngjizi ty,ramen e ballen esht ruajt ne qenef negjmije deri ne ngjizje dhe vazhdon te riprodhoj njerz si balla,spiropela,erionka velija etj.vetem nje i semur si ti e rama perdorni per 75 vite mut stalini,kristaqi,spiro koleke e milladini,tash se fundmi edhe vuqiqi e putini.

  3. Kur lexon raportin e kupton se shkruesit jane ne planet tjeter ose ne qe jetojme ketu duhet te jemi infektuar ose shkoqur rrotekarizuar me gjithe edi eri dhe fugen bashke.
    Keto nuk i beson as Rama vete. Jane humorista mogherini soreca dhe hahni
     …….Në dy sezonet e kaluara, mbikëqyrja ajrore ka vërtetuar se pothuajse asnjë kultivim i kanabisit nuk ka ndodhur në Shqipëri…….

    Kot sna fusin direkt ne eu me kto karlliqe qe shkrujn….

  4. Se kuptoj fare se çfare shkruajne keta komentuesit ketu, por, une e lexova raportin sikur e keni perkthyer ju te lapsit. Ne te gjitha aspektet permenden perparime te rendesishme. I vetmi problem buron nga veprimet e çuditshme te opozites keta muajt e fundit – ky eshte raporti.

    1. …….Në dy sezonet e kaluara, mbikëqyrja ajrore ka vërtetuar se pothuajse asnjë kultivim i kanabisit nuk ka ndodhur në Shqipëri…….

Lini një Përgjigje

Adresa juaj email s’do të bëhet publike. Fushat e domosdoshme janë shënuar me një *