Tensionet arrijnë kulmin në Gjirin Persik/ Luftanija britanike kthen armët nga anijet iraniane

Tre anije iraniane kanë tentuar të pengojnë një anije nafte britanike në Gjirin Persik, duke thelluar më tej tensionet në kanalin e anijeve pranë Iranit.

Incidenti ndodhi në ngushticën e Hormuzit përmes së cilës anija tregtare, ‘Trashëgimia Britanike’, po përpiqej të kalonte të mërkurën.

Kjo është e fundit në një seri incidentesh të kohëve të fundit në rajon, të cilat kanë ngritur tensionet mes Iranit dhe SHBA-së. Ky incident gjithashtu vjen pas konfiskimit në Mbretërinë e Bashkuar të një anije nafte iraniane javën e kaluar, për të cilin Teherani ka kërcënuar me hakmarrje.

“Në kundërshtim me ligjin ndërkombëtar, tre anije iraniane u përpoqën të pengonin kalimin e një anije tregtare, ‘Trashëgimia Britanike’, përmes ngushticës së Hormuzit”, njoftoi Ministria e Mbrojtjes të enjten në mëngjes.

Anija luftarake britanike, ‘HMS Montrose’, ishte “e detyruar të poziciononte veten midis anijeve iraniane dhe ‘Trashëgimisë Britanike’ dhe të lëshonte paralajmërime verbale për anijet iraniane, të cilat pastaj u kthyen”, thuhet në deklaratë.

“Ne jemi të shqetësuar nga ky veprim dhe vazhdojmë t’i nxisim autoritetet iraniane që të qetësojnë gjendjen në rajon”.

Irani hodhi poshtë pretendimet. Ministri i Jashtëm Javad Zarif i quajti akuzat britanike “të pavlefshme”.

“Me sa duket cisterna britanike ka kaluar. Çfarë [britanikët] kanë thënë vetë dhe pretendimet që janë bërë nga vetë ata kanë për qëllim krijimin e tensionit, dhe si të tilla këto pretendime nuk kanë vlerë.” – tha Zarif.

Garda Revolucionare Islamike e Iranit gjithashtu lëshoi ​​një deklaratë që mohon përfshirjen.

Zyrtarët amerikanë të mbrojtjes kishin thënë më parë për Reuters se incidenti ndodhi në hyrjen veriore të ngushticës së Hormuzit.

“Anija ushtarake ‘HMS Montrose’, e cila ishte gjithashtu atje, i drejtoi armët e saj drejt anijeve iraniane dhe i paralajmëroi ato mbi radio, të cilat shpërndanë”, tha një nga zyrtarët.

“Ishte ngacmim dhe një përpjekje për të ndërhyrë me kalimin,” tha një zyrtar tjetër.

Një zëdhënës i komandës qendrore të SHBA, Kapiteni Bill Urban, tha: “Ne jemi të vetëdijshëm për raportimet e ngacmimit të FAC / FIAC të Marinës së Gardës Islamike Revolucionare Islamike dhe përpjekjet për të ndërhyrë me kalimin e anijes tregtare britanike të Mbretërisë së Bashkuar sot pranë ngushticës e Hormuzit.

Kërcënimet ndaj lirisë ndërkombëtare të lundrimit kërkojnë një zgjidhje ndërkombëtare”. 

‘Trashëgimia britanike’ besohej të ishte pranë ishullit të Ebu Musait kur u afrua nga anijet iraniane. Ishulli është në ujërat territoriale kontestuese mes Iranit dhe Emirateve të Bashkuara Arabe, por Britania e Madhe tha se ‘HMS Montrose’ mbeti në ujërat ndërkombëtare gjatë gjithë episodit.

Të mërkurën, presidenti iranian Hassan Rouhani paralajmëroi Britaninë e Madhe se do të përballet me pasoja të paspecifikuara si rezultat i konfiskimit nga Britania e Madhe të një cisterne naftë të nisur për Siri jashtë brigjeve të Gjibraltarit javën e kaluar. Anija, që besohet të jetë në kundërshtim me sanksionet e BE mbi Sirinë, mbetet në posedim të Britanisë.

Rouhani u citua nga agjensia iraniane IRNA e lajmeve duke e quajtur konfiskimin e anijes naftës iraniane “të keq dhe të gabuar”. Gjatë një takimi të kabinetit ai paralajmëroi Londrën: “Ju jeni një iniciator i pasigurisë dhe ju do të kuptoni pasojat e saj.” (përktheu lapsi.al)

Teherani është akuzuar për sabotimin e anijeve të naftës në ngushticën e Hormuzit në një përpjekje për hakmarrje ekonomike kundër SHBA pasi Donald Trump u tërhoq nga marrëveshja bërthamore e 2015 dhe sanksionoi Iranin.

Britania e Madhe dhe vende të tjera europiane po përpiqen të shpëtojnë marrëveshjen, në të cilën Teherani ra dakord të kufizojë programin e saj bërthamor në këmbim të lehtësimit nga sanksionet ndëshkuese ndërkombëtare.

Vendimi i kohëve të fundit i Teheranit për të rritur pasurimin e uraniumit e bën të pamundur të mbijetojë këtë marrëveshje.

SHBA po planifikon një forcë koalicioni multi-kombësh për të vëzhguar praninë iraniane në rrjedhën tepër të rëndësishme ujore jashtë brigjeve të Jemenit, thanë zyrtarët e Pentagonit këtë javë.

Gjenerali Joseph Dunford tha se ai e diskutoi këtë çështje të martën me sekretarin e mbrojtjes Mark Esper dhe sekretarin e shtetit Mike Pompeo.

“Ne jemi duke u përgatitur tani për të lëvizur,” u tha ai gazetarëve në Fort Myer, Virxhinia.

“Ne kemi një koncept mjaft të qartë për atë që duam të bëjmë.”

The Guardian, përshtati në shqip ©LAPSI.AL