“Paketa antishpifje”, përfaqësuesi i OSBE-së letër Ramës: Rishikoni ligjin, ndikon në lirinë e shprehjes

Në një raport të gjatë zyra e OSCE-së në Vjenë, i ka sugjeruar kryeministrit shqiptar, Edi Rama, që të rishohë disa pika të “Ligjit të për Komunikimet Elektronike”, që bien ndesh me standardet ndërkombëtare të lirisë së shprehjes.

Përfaqësuesi i OSBE-së për Lirinë e Medias, Harlem Désir, i ka dërguar kreut të qeverisë një letër për rishikimin ligjor të ndryshimeve në “Ligjin për Media Audiovizuale në Shqipëri”, “Ligjin për Komunikimet Elektronike” dhe dispozita të tjera përkatëse, në lidhje me rregullimin e lloje të caktuara të përmbajtjeve të ofruara përmes internetit.

Kjo analizë ligjore vjen në vazhdën e një procesi të gjatë konsultimi ndërmjet Zyrës së Përfaqësuesit dhe qeverisë gjatë hartimit të legjislacionit. “Unë e vlerësoj bashkëpunimin konstruktiv me autoritetet, edhe pse disa përmirësime në projektligjet ende duhet të futen. Shpresoj që rekomandimet tona të merren parasysh dhe se modifikimet do të futen gjatë procesit parlamentar për të siguruar pajtueshmëri më të mirë të legjislacionin e ardhshëm me standardet ndërkombëtare mbi lirinë e shprehjes dhe lirinë e medias”, shkruan Désir.

“Vërej që ka pasur përmirësime të rëndësishme në krahasim me draftet e përgatitura më herët gjatë vitit. Versioni i fundit i projektligjit për mediat audiovizuale përmban dispozita të reja që përcaktojnë më mirë dhe më saktësisht objektin dhe fushëveprimin e ligjit dhe përmend nevojën që AMA të respektojë standardet ndërkombëtare dhe rajonale kur të miratojë vendimet e saj. Është pozitive që dispozitat problematike në lidhje me regjistrimin e emrave të domenit dhe bllokimin e përmbajtjes në internet janë hequr dhe se propozimi përfshin një përshtatje specifike të së drejtës për t’u përgjigjur në mjedisin e ri të botimeve elektronike”, shton Désir.

Përfaqësuesi pranoi që drafti nuk i jep kompetencë Komitetit të Pajtueshmërisë së AMA-s në lidhje me respektimin e normave morale, etike apo profesionale për ofruesit e shërbimeve elektronike të botimit. Për më tepër, drafti i tanishëm nuk përmban dispozitën e përgjithshme të përfshirë në versionet e mëparshme, të cilat duket se i japin AMA-së kompetenca bllokuese të gjera dhe të pakufizuara në rastet e “shkeljeve të dispozitave të këtij ligji”, që do të kufizohet në rastet e veprave penale të fëmijës pornografi, nxitje të akteve terroriste ose shkelje të sigurisë kombëtare.

Në letrën e tij drejtuar Ramës, Désir thekson disa çështje të mbetura pezull duhet të adresohen. Në rishikimin ligjor propozohet, në veçanti, modifikimi i nenit 132/1 që i jep AMA-s kompetencën për të detyruar ofruesit e shërbimeve të botimeve elektronike të publikojnë një kërkesë faljeje, të heqin përmbajtjen ose të publikojnë një njoftim pop-up në rastet e shkeljeve të dispozitave në veçanti në neni i ri 33/1. Në këtë artikull, referimi ndaj “respektit të privatësisë dhe dinjitetit të qytetarëve”, i cili është i gjerë, i jep AMA-s fuqi të madhe të re që mund të ndikojë në lirinë e shprehjes.

“AMA ose ndonjë organ administrativ apo rregullator nuk duhet të merret me çështjet e shpifjes, të cilat duhet të mbeten nën kompetencat e gjykatave”, vëren Désir.

Analiza gjithashtu sugjeron një formulim të ri për paragrafin 3 të nenit 132, i cili përcakton mundësinë, në rastet kur shërbimet e medias elektronike “mund të favorizojnë” veprat penale të pornografisë së fëmijëve, mund të inkurajojnë aktet terroriste ose shkeljen e sigurisë kombëtare, “të bllokojnë qasjen në internet”. Formulimi i propozuar synon gjithashtu qartësimin e kompetencave të Autoritetit Kombëtar për Certifikimin Elektronik dhe Sigurinë Kibernetike (NAECES), AMA dhe AKEP në këtë fushë.

Shqyrtimi ligjor ngre shqetësime rreth kompetencave të dhëna AKEP-it në propozimin për ndryshimin e “Ligjit për komunikimet elektronike”, lidhur me miratimin e masave për të mbrojtur një gamë të gjerë interesash, duke përfshirë interesat e vendit, sigurinë publike, të drejtat themelore dhe çdo dispozitë të përfshirë në sistemin ligjor shqiptar. Në letër nënvizohet se këto nocione janë shumë të definuara dhe mund të jenë në kundërshtim me standardet ndërkombëtare të sigurisë juridike, proporcionalitetit dhe domosdoshmërisë dhe nuk përfshijnë rregulla specifike për mënyrën e sigurimit të mbrojtjes së lirisë së shprehjes.

Për më tepër, neni 133 i projektligjit ende i referohet gjobave ekonomike shumë të larta që do të vendosen në rastet e shkeljeve. “Shpresoj se analiza ligjore, që përfshin një numër rekomandimesh, do të jetë i dobishëm në diskutimet e mëtejshme. Zyra ime do të vazhdojë të jetë e angazhuar ngushtë në këtë proces, i cili duhet të jetë gjithëpërfshirës për të gjithë aktorët relevantë deri në përfundimin e saj“, përmbyll Désir.