• |
ide | kryesore

Analiza/ Kosovë – Serbi, një marrëveshje pa marrëveshje

-Instant, Arkiva, Lajme



Përtej entuziamit, 3 aktorë me legjitimitet të diskutueshëm prodhuan një marrëveshje pa marrëveshje që bën pak me mirë dhe lehtësisht mund të injorohet në disa nga fushat ku bën dëm.

Një rregull diplomatik rekomandon që krerët e shteteve nuk duhet të bashkohen në një takim të nivelit të lartë nëse nuk kanë gati një marrëveshje për të nënshkruar.

Donald Trump e mësoi këtë me vonesë pasi shpenzoi disa darka të dështuara me Kim Jong Un. Dhe ai e mësoi atë keq, siç mund të shihet edhe në performancën e së premtes në nënshkrimin e një dokumenti me kryeministrin e Kosovës Avdullah Hoti dhe presidentin serb Aleksandar Vuçiç në Uashington.

Për të qenë të qartë, dokumentet e nënshkruara nuk përbëjnë një marrëveshje në formën e një traktati që detyron shtetet e përfaqësuara nga nënshkruesit. Edhe pse Vuçiç dhe Hoti nënshkruan dokumente, ato nuk janë identike në përmbajtje dhe nuk ekziston asnjë dokument që përfshin të dy nënshkrimet e tyre.

Edhe Trump gjithashtu nënshkroi një dokument, por ishte një letër përcjellëse që falënderonte Vuçiçin dhe Hotin për pjesëmarrjen në negociata dhe i dërguari i tij Richard Grenell bëri gjithçka për të sqaruar se Shtetet e Bashkuara nuk ishin nënshkruese, apo garantuese të ndonjë marrëveshjeje.

Shumica e asaj për të cilën është rënë dakord në dokumente është e pakontestueshme, ka më shumë të ngjarë të ndihmojë sesa të dëmtojë dhe përfaqëson pika të dakorduara nga të dy shtetet që në negociatat e mëparshme. Jo shumë njerëz do të kundërshtojnë përmirësimin e bashkëpunimit në transport, ujë dhe energji, ose përmirësimin e komunikimit dhe mirëkuptimit midis komuniteteve fetare. Të dy shtetet duket se kanë rënë dakord për një ngrirje të përkohshme në konfliktin e tyre mbi njohjen dhe çnjohjen, i cili mund të jetë një gjest i dobishëm, megjithëse është e arsyeshme të presim që edhe Serbia edhe Kosova do të jenë të gatshme të braktisin këtë zotim.

Disa vetulla do të ngrihen për pikat që duket se kanë pak rëndësi për secilin shtet, si dekriminalizimi i homoseksualitetit (nuk është i kriminalizuar në asnjë shtet dhe asnjë shtet nuk ka fuqinë diplomatike që e lejon atë të ndikojë në legjislacionin e brendshëm të vendeve të tjera).

Duket se të dyja palët angazhohen për përvetësimin dhe përdorimin e teknologjive amerikane për sigurinë e aeroporteve apo së paku të shmangin teknologjinë kineze në rrjetet telekomunikuese (Kina nuk përmendet, por kjo është mënyra se si interpretuesit po lexojnë referencën për “ofruesit e pabesueshëm”).

Ajo që ka marrë më shumë vëmendje, natyrisht, është futja e çuditshme e Izraelit në marrëdhëniet midis shteteve në Ballkan. Teksti i nënshkruar nga Hoti angazhon Kosovën dhe Izraelin të shkëmbejnë njohjen reciproke, dhe teksti i nënshkruar nga Vuçiç premton se Serbia do të zhvendosë zyrat e saj përfaqësuese në Izrael, nga Tel Avivi në Jerusalem. Trump e konsideroi këtë si një arritje të jashtëzakonshme, duke festuar në Twitter për krijimin e marrëdhënieve midis Izraelit dhe “Kosovës me shumicë myslimane”, dhe duke premtuar se “më shumë kombe islamike dhe arabe do ta ndjekin”.

Është e mundshme që një shkëmbim i njohjes diplomatike me Izraelin do të jetë më i mirëpritur në Kosovë, ku njohja ndërkombëtare ka qenë përparësia kryesore e ministrisë së çështjeve ndërkombëtare që kur deklaroi pavarësinë në 2008-ën. Sidoqoftë, kjo lëvizje ndërlikon marrëdhëniet midis Kosovës, jo-anëtar i OKB-së me numrin më të lartë të njohjeve ndërkombëtare (101 shtete) dhe Palestinës, e cila mban vendin e dytë (78 shtete). Tashmë është rasti që shumica e shteteve që njohin Palestinën të mos ta njohin Kosovën dhe anasjelltas. Futja e papritur e Izraelit në mosmarrëveshjen Serbi-Kosovë e vë Kosovën dhe Palestinën në një rrugë përplasjeje të panevojshme që nuk i bën mirë asnjërit prej tyre.

Sa i përket Serbisë, pranimi i njohjes së Kosovës nga Izraeli mund të interpretohet si një shenjë e vullnetit të mirë, duke shënuar angazhimin e tij për të pezulluar fushatën e saj të çnjohjeve, por mund të interpretohet edhe si një shenjë dobësie. Por kjo është kryesisht çështje e debatit politik të brendshëm. Lëvizja e ambasadës dhe zyrave tregtare të Serbisë është një çështje tjetër. Ky koncesion e detyron Serbinë të marrë një qëndrim mbi mosmarrëveshjen e vazhdueshme mbi territoret që Izraeli ka okupuar që nga viti 1967, një çështje që nuk është me interes për Serbinë, por është e rëndësishme për të gjitha shtetet e Lindjes së Mesme. Mbajtja e këtij premtimi do t’i kushtojë pa arsye Serbisë.

Një pikë e ngjashme mund të bëhet në lidhje me premtimin që të dy shtetet morën “për të konsideruar Hezbollahun në tërësinë e tij si një organizatë terroriste”. Duket se është një pikë pa rëndësi për shtetet ku Hezbollah nuk ka asnjë aktivitet – nëse merret parasysh se Bashkimi Evropian përcakton organizatat e armatosura të lidhura me Hezbollah si terroriste, por jo atë si grup politik “në tërësinë e tij”.
Dakordimi i kësaj pike vendos një pykë midis Serbisë dhe Kosovës dhe BE-së dhe do të krijojë një pengesë nëse negociatat e pranimit të secilit shtet arrijnë ndonjëherë në pikën e diskutimit të Kapitullit 31 të Acquis Communautaire.

Duke bërë këto llogari, pra, përveç një marrëveshje në parim për të pezulluar përplasjen mbi njohjen ndërkombëtare, marrëveshja midis Kosovës dhe Serbisë ndërmerr një numër të vogël masash që janë të dobishme për të dyja shtetet, dhe shumica e tyre përfaqësojnë pikat mbi të cilat është arritur marrëveshja në negociatat e hershme.

Për një sërë çështjesh, përfshirë marrëdhëniet me Kinën dhe shtetet e Lindjes së Mesme, ajo paraqet probleme që mund të jenë të dëmshme për të dyja shtetet, por që parakalohen nga disa interesa afatshkurtra të administratës së Trump.

Nuk është e vështirë të kuptosh pse Trump do të dëshironte të prodhonte një dokument si ky në një ngjarje si ajo që u mbajt. Ai po përballet me një fushatë të vështirë për rizgjedhje dhe është në interesin e tij të paraqitet në skenë ku duket sikur po zgjidh një konflikt ndërkombëtar.

Ai do të marrë disa pikë të vogla propagande për pengesën ndaj Kinës përmes një sulmi ndaj kompanisë Huawei dhe realizimi i disa golave në fushë të lirë për Benjamin Netanyahun e Izraelit që mund të ndihmojnë për të rritur pozicionin e tij midis të krishterëve ungjillorë amerikanë, për të cilët Jeruzalemi formon një pjesë qendrore të interpretimit të tyre profetik të Librit të Zbulesave. Dhe është e mundur që kush e sheh Trump duke predikuar pas tryezës së tij të madhe teka krerët e shteteve të vogla mbledhin letrat në tryezat e tyre, projektohet imazhi i fuqisë tek njerëzit që i japin rëndësi pamjes estetike.

Në çdo rast, dokumenti zbulon gjithashtu të dhëna të dobësive themelore të Trump. Fakti që tre pjesëmarrës nënshkruan dokumente të veçanta dhe jo të gjithë nënshkruan të njëjtën marrëveshje tregon për nivelin e tij të ulët të prestigjit dhe aftësinë e kufizuar diplomatike; vendosja e Izraelit si një ëmbëltues i marrëveshjes për Kosovën tregon se sa pak ndihmë kërkojnë disa shtete.

Është e vështirë të kuptohet pse Vuçiç dhe Hoti do të merrnin pjesë me dëshirë në një spektakël bosh. Ndoshta të dy kanë llogaritur që bërja e premtimeve ndaj Trump ka një kosto të ulët.

Gjëja kryesore që të dy ata sakrifikuan përkohësisht, ishte për Kosovën një fushatë që nuk po kishte sukses dhe për Serbinë një fushatë që gjithsesi do të ishte e detyruar ta braktiste. Në çdo rast, u përshtatet të dyve që të mos kenë një marrëveshje detyruese që parlamentet e tyre do të duhet të miratojnë.

Së fundmi, një grup prej 3 aktorësh, të gjithë me legjitimitet të dyshimtë, prodhuan një marrëveshje pa marrëveshje që ndryshon pak me pak të mirën që bën, dhe që lehtësisht mund të injorohet për disa nga fushat ku bën dëm. Ata gjithashtu treguan se ishin të gatshëm të anashkalonin nevojat afatgjata të Kosovës dhe Serbisë me planet afatshkurtra të një kërpaçi i cili do të jetë një president afatshkurtër.

Ishte një shfaqje me një gjuhë bombastike, por që nuk tregoi lidership. /Marrë nga Balkan Insight përktheu LAPSI.al



5 Comments

  1. Dekori i kesj mizaskene eshte i hatashem. Trampi ne nje tavoline e denje per te e te tjeret si nxenes shkolle problemati qe po japin provim te profesori e inshalla ai i kalon.

  2. Doli dhe deklarata e Turqise. Pakashume ne te njejten vije si ajo e artikullit me siper.

    “We call on all countries to abide by the U.N. resolutions adopted on this matter, respect the historical and legal status of Jerusalem, and refrain from steps that will make the resolution of the Israeli-Palestinian conflict even more difficult”

    “Turkey was one of the first countries to recognize Kosovo, which declared its independence from Serbia in 2008, and supported the country to be recognized by the international community. “However, we do not support this process being established on the pain of the Palestinian people, whose territory is under occupation, and being a violation of law,” the ministry said, calling on Kosovo to respect the law and to avoid steps that could prevent Kosovo from being recognized by other countries in the future.”

    Thirrje per rrespektimin e ligjeve te Kombeve te Bashkuara per statusin e Jeruzalemit te Jugut nga te dya vendet.
    “Turqia eshte vendi i pare qe njohi pavarsine e Kosoves ne 2008, dhe mbeshteti njohjen e saj nga komuniteti internacjonal me gjere. Por nuk mund te pranojme qe ky proces pavarsie te vij ne dem dhe ne dhimbjen e Palestinezeve qe jane ende nen pushtim kunder ligjeve internacjonale. Therret Kosoven te respektoj ligjet dhe te ndaloj hapa qe mund te cenojne dhe njohjen e saj nga komuniteti internacjonal me gjere.

    Turqia per ata qe ende se kane kuptuar, eshte i vetmi vend qe angazhohet neper bote dhe ben lobim per njohjen e Kosoves. Te vetmit qe mbrojten idene e nje ushtrie te Kosoves. Kjo besoj i jep fund ketij angazhimi te pakten. Rrofte Amelika.

  3. tani ,jemi ne periullen e krizave te mella ku i gjith njerzimi po ,vlerson ralitetin,,kudo per gjitha zhvillimet,,por,kjo analiz ,eklipson te verteten ,ku kjo tenton te dal nga peshorja interesit e grupeve te interesit,,ne hapesiren e zhvillimeve qe meriton,gjerat e mella qe duhet ti kuptojm te gjith,nese deshirojme ekzisten,e qartesis gjalleris siguris paqes ,shpreses zgjilljes,shpetimit ne toke,1 jemi krijesa ,te krijuara ,jo krijues,,kemi nje natyralitet si ne krijim si ne zhvillim ,si ne funksion qe kurrsesi ne smund ta ndryshojm tjetersojm ,jemi krijesa te varura ,tek krijuesi dhe krijesat tjera ne menyr te ndersjellt permes nje orientimi preciz dhe ekujlibrave ne zhvillim permes rraporteve ,mases,hakut,,,,,,,/thuajse gjitha krijesat ne zhvillimin e vet ,si unitet funksioni,per burimet e dobive ,qe sigurojn ekzistenc,jete ne tok,per aq koh sa krijuesi vet e lejon me meshiren e tije,sejcila krijes ne vecanti dhe gjitha ne pergjithesi i ngjajn nje fare qe pa i bere sherbimin e duhur nuk jep ,dobit per te cilen u krijua,,te cilat duke u bere ndihmese dhe plotesuese ne dobi ne zinxhirin e funksionit unik japin zgjilljet e deshirave dhe problemeve tona,pasi ,i malli zot na krijoj na solli ullzim dhe vendosi ne tok duke ,na len gjithcka nen kujdes ,amanet me drejtesi hak,po ,cfar po bejm ne,ne po bejme te kunderten ,e asaj qe krijuesi thot,keshtu qe askush nga ne nuk mund ti rralizojne deshirat qe ka sepse nuk funksionojne zgjilljet ndryshe ,vecse me drejtesi hak,tamam si ne teknologji shkence qe shkencetaret nuk mund te shpikin dicka te dobishme ta bejne funksionale pa rregull mas,eshte koha te vlersohet raliteti ne vleren e vet,dhe mos zhgenjehemi,,,perderi sa pervete duam sejcili te drejten hakun pse jo per te gjith,sepse nese pranojm per te gjith ateher dobit hapen si burim ,mbasi ralizohen unitetet njerzit behen ndihmes dhe plotesues ,ne dobi,gjerat funksionojn ne ekujliber,keshtu po shkatrrohen te gjith ,un jam per te miren jeten begatin ,shpresen shpetimin nese te gjith keshtu atehere mbetet vetem angazhimi dhe ne mezin tone te zbresin gjitha te mirat

  4. Mister është dhe roli i Robekës së famshme dhe këshilltarit aktual të Presedentit, Lazimi!

    Këto kanë qënë marrëdhëniet mes Berishës, Bashës dhe Metës 5 vite më parë dhe shpresojmë që të mos ketë më përplasje mes tyre, pasi nuk dihet se cilat do të jenë xhevahiret e radhës që do t’i zbulojnë njëri tjetrit.

    Ndërkohë që me këtë barrë akuzash do të hyjnë në zgjedhje si aleatë me njëri tjetrin, ndërsa SPAK dhe BKH mjafton të administrojnë akuzat e ndërsjella për të kryer gjysmën e hetimit pëer këtë megaaferë që i ka kushtuar shtetit në total mbi 500 milionë euro

Lini një Përgjigje

Adresa juaj email s’do të bëhet publike. Fushat e domosdoshme janë shënuar me një *