“Pse rruga e madhe e kanabisit drejt Evropës është kaq e vështirë të mbyllet”. Me këtë titull një reportazh i BBC i është rikthyer trafikut të kanabisit shqiptar nga Greqia dhe më pas në vende të tjera të Europës. Në shkrim zbulohet rruga që ndjekin trafikantët dhe mënyra e re e këtij trafiku.
Prodhuesit shqiptarë i dërgojnë në këmbë deri afër kufirit çantat e mbushura me kanabis dhe aty shkojnë i marrin korrierët grekë. Gazetari grek citon edhe njërin prej trafikantëve të cilin e quan Artan, me një emër të rremë i cili pranon se ka mbjellë në malet e Tepelenës 50 mijë rrënjë kanabis. Ai pranon se për këtë duhet të korruptosh policinë. Në shkrim përmenden edhe përpjekjet e qeverisë për të luftuar fenomenin, por se rezultatet mbeten të pakta. Më poshtë i plotë shkrimi i BBC.
Pse rruga e madhe e kanabisit drejt Evropës është kaq e vështirë të mbyllet
Nga Kostas Koukoumakas
“Tani jemi në terrenin e tyre”, – thotë një nga 3 oficerët grekë, duke ecur, me armë gati dhe jelekët antiplumb të vënë. Në një distancë të shkurtër përpara qëndron kufiri me Shqipërinë. Kjo është rruga më e madhe tokësore për trafikimin e kanabisit në Evropë. Fshati kufitar grek Haravgi afër Janinës, nuk ka tela me gjemba ose ndonjë pengesë tjetër për të shënuar kufirin.
“Kanabisi trafikohet në këmbë nga shqiptarë që jetojnë në fshatra në anën tjetër të kufirit”, – thotë oficeri grek Lambros Tsoumanis, i cili kalon shumë nga koha e tij duke patrulluar këto male. “Ata janë njerëz të guximshëm, të fortë dhe i njohin të gjitha kalimet si pëllëmbën e tyre. Ata mund të mbijetojnë me ditë të tëra në pyll.”
Policia greke ka sekuestruar 1.5 ton kanabis që nga fillimi i vitit. 2 vitet e mëparshme, ata kapën gati 9 ton. Kontrabandistët, zakonisht të armatosur me kallashnikovë, mbajnë në shpinë çantat e mbushura me 40-50 kg kanabis. Ata fshehin çantat afër pikave të caktuara, në pemë ose në përrenj dhe çantat më pas merren nga anëtarët e një rrjeti grek. Një kilogram kanabis mund të arrijë deri në 1,000 € (900 £) me shumicë në Shqipëri, por konsumuesit e drogës në Itali ose Greqi do të paguajnë dyfish.
Policia organizon sulme të rregullta në të dyja anët e kufirit, por kontrabanda vazhdon. E gjithë kjo që duhej të ndryshonte në verën e vitit 2014, kur forcat speciale shqiptare filluan një operacion të madh në fshatin Lazarat, rreth 30 km nga kufiri grek. Shqipëria luftoi me kultivuesit e kanabisit, betejë që pasoi për disa ditë. Granata dhe predha u hodhën në drejtim të policisë, por deri në fund u konfiskuan më shumë se 10 tonë marijuanë, mijëra bimë kanabis dhe armë zjarri.
Megjithatë, deri në vitin 2016, kultivimi i kanabisit në Shqipëri ishte përhapur në të gjithë vendin, sipas Nismës Globale Kundër Krimit të Organizuar Transnacional. Ballkani tashmë ndodhet në një nga rrugët më të vendosura të trafikut të drogës në botë. Tani trafikantët po përfitonin nga prodhuesit e fshatrave si dhe nga grupet e krimit të organizuar që e shisnin atë në të gjithë Bashkimin Evropian.
Historia e një prodhuesi
Artani, 39 vjeç është një nga prodhuesit e rinj të kanabisit. I ulur në një lokal në qytetin bregdetar të Vlorës, ai shpjegon se si mund të fitosh një pasuri, të paktën derisa të kapesh. “Ju mund të korruptoni shefin lokal të policisë ose Agjencinë e Zbatimit të Drogës, por nëse dikush ju kap atëherë çdo njeri është për vete,” – thotë ai.
Artani nuk është emri i tij i vërtetë. Ai kaloi 2 vjet në Itali, por u kthye për të drejtuar biznesin nga shtëpia e tij. “Këtë vit gjetëm një tokë të mirë në kullotat afër qytetit të Tepelenës, një ecje 3-orëshe në male”, – thotë ai. Ai pretendon të ketë mbjellë 50,000 bimë kanabisi vetëm këtë vit, një numër i madh edhe nga standardet shqiptare.
Ai pompon ujë nga një burim 2 km larg dhe babai i tij transporton plehun, kështu që ai nuk është kapur vetë. Kur kanabisi është gati për shitje, ai zhvendoset në një fshat afër kufirit. Pastaj kontrabandistët e marrin mallin “ose në këmbë ose me mushka nëpër territorin grek”.
Kryeministri shqiptar Edi Rama premtoi se nuk do të kishte pushim në luftën kundër drogës ndërsa ai bëri thirrje për hyrje në Bashkimin Evropian. Por pak gjëra ndryshuan dhe prodhuesit e kanabisit filluan të kërkojnë tregje të reja, jo vetëm Greqia dhe Italia, por Turqia, Gjermania, Holanda dhe Britania e Madhe gjithashtu.
Raporti vjetor i drogës i departamentit të shtetit të SHBA këtë vit përshkroi Shqipërinë si një “bazë në shtëpi për rrjetet ndërkombëtare të krimit të organizuar të përfshirë në trafikimin e narkotikëve të paligjshëm në të gjithë Evropën dhe më gjerë”.
Tani, udhëheqësi shqiptar po përpiqet ta shndërrojë këtë tregti të paligjshme në një aset të ligjshëm ekonomik. Në maj, ai papritmas njoftoi se qeveria kishte punuar mbi një projekt-ligj për legalizimin e kanabisit mjekësor. Shqipëria jo vetëm që duhet të trajtojë krimin e organizuar dhe korrupsionin, por gjithashtu duhet të bindë Bashkimin Evropian se po e bën këtë. Dhe përvoja e fqinjëve të Shqipërisë sugjeron se nuk do të ketë zgjidhje të shpejtë: Greqia ka legalizuar kanabisin mjekësor por me pak efekt ekonomik.
Në Maqedoninë e Veriut prodhimi i kanabisit mjekësor është i ligjshëm, por ton sytha kanabisi dhe vaj kanabisi janë ulur në depo. Sa më gjatë të mbetet atje, aq më i madh rreziku do të gjejë rrugën e tij drejt tregut ilegal. Policia shqiptare ka filluar përdorimin e dronëve për të gjetur plantacionet kryesore të paligjshme të kanabisit që kanë dalë. Por një pyll i dendur në të dy anët e kufirit grek e bën detyrën e gjurmimit të kontrabandistëve edhe më të vështirë në rrugën më të madhe të kanabisit në Evropë. ©LAPSI.al