• |
ide | kryesore

F1, vdekja e Sennës rrëfyer nga mjeku i urgjencës: “Ju tregoj orët e tij të fundit të jetës”

-Instant, Sport



Ayrton Senna, kampioni i madh Brazilian i Formula 1 sot përkujtohet si në cdo ditë të parë të majit. Në fakt kanë kaluar tashmë 27 vjet, që piloti nuk është më. Pamjet e aksidentit në Tamburello janë ende të qarta në mendjen e të gjithëve. Ayrton Senna vdiq në 1 maj 1994, pas një aksidenti në San Marino F1 GP në Imola. Vetëm se emocionet janë edhe më të forta nëse shihen me sytë e atyre që u përpoqën ta shpëtonin dhe qëndruan pranë tij në orët e fundit: nga ajo kthesë deri tek mbërritja me helikopter në spitalin ‘Maggiore’ në Bolonja, ku zemra e pilotit të Williams pushoi në 18:37 në repartin e kujdesit intensiv. E mban mend akoma shumë qartë atë që ndodhi Giovanni Gordini, 67 vjeç, në atë kohë ishte në krye të urgjencës 118 dhe sot drejtor i Departamentit të Urgjencës e që tregon se si kaluan orët e fundit të jetës së brazilianit.

Doktor Gordini, në orën 14:17 Williams i Senna u përplas me mbi 200 km/h në murin e jashtëm të kthesës Tamburello. Si veprove në atë moment?

“U drejtova për në tribunën qendrore për të kontrolluar aksidentin mes JJ Lehto dhe Pedro Lamy në fillim, pasi disa nga pjesët e makinave kishin fluturuar në stenda, përfshirë disa goma. Disa minuta më vonë zëri i Mauro Sacchettit (asokohe koordinator shëndetësor arriti përmes radios me tre fjalë të qarta: “Senna, aksidenti Tamburello”. Unë gjithashtu isha pak i shqetësuar, pasi ajo kthesë shpesh ishte e rrezikshme si në rastin e Gerhard Berger në 1989. Kështu që mora skuterin tim mjekësor dhe u drejtova për atje”.

Çfarë gjete në atë moment?

“Senna ishte ende duke marrë frymë, por ishte në koma: ai kishte humbur shumë gjak nga plaga mbi syrin e tij të djathtë, si dhe kishte një frakturë në fund të qafës. Manovrat e ringjalljes kishin filluar, por ai nuk dha asnjë shenjë jete. Ne të gjithë menjëherë kuptuam rëndësinë e situatës dhe vendosëm të merrnim helikopterin në pistë për ta çuar në spitalin ‘Maggiore’. Një ditë më parë, Roland Ratzenberger, piloti i Simtek i cili vdiq gjatë kualifikimit në këndin Villeneuve, në fakt ishte dërguar më parë në spitalin e qarkut“.

Nëse kushtet ishin tashmë kritike, a u bënë akoma më keq gjatë fluturimit me me helikopter?

“Senna nuk lëvizte. Në helikopter ai vazhdoi të merrte frymë me ventilator mekanik të mushkërive. Zemra e tij gjithashtu u ngadalësua, por ne ishim në gjendje ta rianimonim përsëri. Ndërkohë, njoftuam Dr. Maria Teresa Fiandri, në atë kohë Pjesë e Departamentit të Kujdesit Intensiv të repartit 118 i cili mblodhi të gjithë ekipin mjekësor, pjesë e të cilit isha unë, që të ishte gati për mbërritjen tonë “.

Dhe sapo arritët në spital, si shkoi?

“Menjëherë e çuam Senën në dhomën e urgjencës dhe pasi i hoqëm pjesën e sipërme të kostumit të tij, kontrolluam nivelin e gjakut dhe bëmë një skanim CT. Kështu që u drejtuam në katin e 11 të spitalit për terapi intensive. Ishim 10 vetë për ta ndihmuar. Nga kontrollet e para kuptuam se sa kritike ishte situata, më vonë morëm konfirmim me elektroencefalogramë: ishte i rrafshët, truri i tij nuk iu përgjigj stimujve elektrikë. Gjakderdhja ishte shumë e madhe dhe e përhapur sidomos në frakturën e kafkës. Duke marrë pak gjak, truri i Senës u shua duke shkuar në atë që ne e quajmë heshtje elektrike”.

Si ishte Ayrtoni kur mbërriti doktori?

“Përkundër sasisë së madhe të gjakut të humbur në pistë, ai kishte fryrje në fytyrë. Një efekt natyral për shkak të traumës dhe terapive shumë agresive të shpëtimit që u jepen pacientëve pa ndjenja. Trupi mbeti i pandryshuar.

Si vepruat para se të deklaronit vdekjen zyrtare?

“Ne vazhdimisht vazhduam me manovrat e ringjalljes: u kujdesëm për akseset vaskulare. Unë mund t’ju siguroj se i kemi provuar të gjitha, por nuk kishte asgjë për të bërë. Me vdekjen e trurit të Senës dhe pasi zemra e tij pushoi së rrahuri, ne u gjendëm para një detyre tjetër të mundimshme: të njoftonim vdekjen e tij për të afërmit dhe atyre që prisnin në spital “.

A ka ndonjë gjë që ju ka goditur veçanërisht në orët e fundit të Ayrtonit?

“Pa dyshim hyrja e Berger në dhomë. Më bëri përshtypje fakti që ai donte me çdo kusht të hynte për të parë mikun e tij që po vdiste. Ai ishte shtruar në të njëjtën dhomë në prill 1989. Një gjest i rrallë dhe kuptimplotë. Unë isha në gjendje të flisja pak me të, ai, ai qëndroi i heshtur dhe i pikëlluar. Nuk donte të fliste, ai tashmë e dinte se çfarë do të ndodhte. Më kujtohet gjithashtu që erdhën fizioterapisti i tij personal Josef Leberer, menaxheri Julian Jakobi dhe Watkins”.

Kujtesa juaj është ende shumë e freskët edhe pas 27 vjetësh, a e mendoni ndonjëherë atë ditë?

“Si një tifoz i Formula 1, absolutisht po. Edhe pse unë kurrë nuk kam pasur një pilot të preferuar. Ne u përpoqëm të shpëtonim Ratzenberger të shtunën dhe Sennën të dielën, por nuk kishte asgjë për të bërë. Por dua të them një gjë: ajo fundjavë të mallkuar në 1994, ku Rubens Barrichello u plagos rëndë, i tregoi botës se si duhet të funksionojë një sistem emergjence në këto raste“.



Lini një Përgjigje

Adresa juaj email s’do të bëhet publike. Fushat e domosdoshme janë shënuar me një *