Analiza/ Emmanuel Macron humbet shumicën, presidenti arkitekti i humbjes së tij

Atë mbrëmje prilli kur Emmanuel Macron u rizgjodh në krye të Elizesë, të gjithë vunë re atmosferën e çuditshme që dukej se e rrethonte.

Asnjë buzëqeshje vezulluese, asnjë fjalim pompues shprese. Dukej sikur ai tashmë e dinte se festa do të ishte e gabuar.

Dy muaj më vonë, ne mund të shohim se instinktet e tij të famshme politike nuk gaboheshin.

Ai kishte të drejtë të ishte i kujdesshëm. Ajo fitore ishte me të vërtetë një pikë e lartë, por menjëherë ai pa mesazhin e saj dëshpërues, të nënkuptuar – se nga pikat e larta ka vetëm një rrugë për të shkuar, dhe ajo është poshtë.

Rezultatet e zgjedhjeve legjislative të së dielës konfirmojnë se ky mandat i dytë do të jetë i egër shumë ndryshenga i pari. Macron do të shpërfaqë figurën e një lideri të ndëshkuar dhe shumë të dobësuar.

Në vend që të jetë në gjendje të mbështetet, presidenti tani përballet me një Asamble Kombëtare e cila nuk mund të garantojë miratimin e reformave të tij.

Rreth 100 vende më pak dhe vetëm me një shumicë relative dhe jo më absolute, kreu i shtetit dikur fitues i të gjithëve do të detyrohet të negociojë me opozitën, veçanërisht me republikanët konservatorë.

Për disa çështje ata do të bashkëpunojnë – për shembull për rritjen e moshës së pensionit në 65 vjeç, por mbështetja e tyre do të ketë një çmim. Dhe duke u varur nga Republikanët, do të ketë pasoja të pashmangshme për qeverinë e supozuar të qendrës së Macron që do të fillojë të duket si një qeveri e krahut të djathtë.

Edhe brenda koalicionit të tij, pozicioni i presidentit do të jetë më pak i sigurt.

Për shkak se sipas kushtetutës ai nuk mund të shërbejë për një mandat të tretë, çështja e trashëgimisë është e hapur. Në këtë moment mund të presim që aleatët si ish-kryeministri Édouard Philippe i cili komandon një detashment të veçantë deputetësh, të fillojnë “goditjet me snajper”.

Por sfida më e dukshme do të jetë nga një opozitë e sapo rigjallëruar. Dhe jo një opozitë konvencionale, por një koalicion i ri i krahut të majtë i dominuar nga një grup i ri, radikal i mbështetësve të Jean-Luc Mélenchon dhe (surpriza e mbrëmjes) një kontingjent i ri masiv në të djathtën ekstreme.

Kjo lëvizje nga ekstremet do të bëjë gjithçka që mundet për të penguar kalimin e reformave të reja si mosha e pensionit dhe të nxitur nga legjitimiteti i tyre i ri, ata nuk do të kenë asnjë hezitim të dalin në rrugë kur të kenë nevojë.

“Franca do të jetë shumë e vështirë për të qeverisur,” – thotë analisti Jérôme Fourquet.

Arkitekt i problemeve të veta

Ka shumë që mendojnë se Macron ka qenë arkitekti i problemeve të tij. Ai nuk arriti të kapte shtysën e dhënë nga fitorja e tij presidenciale për të nxitur një shumicë tjetër në parlament.

Ai dukej se mezi po bënte fushatë dhe priti javë të tëra para se të emëronte një kryeministre,Élisabeth Borne, talentet e padyshimta të së cilës nuk mund të kompensojnë raportin e saj të dobët me votuesit.

Kishte momente të këqija mediatike, si akuzat për përdhunim ndaj një ministri dhe fiasko në ndeshjen e futbollit në Stade de France kur qeveria e tij u perceptua gjerësisht se fajësonte tifozët e Liverpool për të tërhequr vëmendjen nga turpi i vërtetë i mbrëmjes, i cili ishte delikuencë lokale.

Analisti Fourquet beson se kjo mund të ketë shtyrë disa votues të zgjedhin “Tubimin Kombëtar” të Marine Le Pen, për të cilin deri në këtë mbrëmje parashikimet më optimiste ishin për rreth 40 vende, gjysma e asaj që ata kanë fituar.

Ndoshta që nga momenti i së dielës, 24 prill, kur mësoi se kishte siguruar një mandat të dytë, Macron ndjeu peshën e pakëndshme të pozicionit të tij. Kjo ishte sigurisht se si dukej.

Po, ai kishte fituar edhe 5 vite të tjera, por historia e mandateve të dyta në Republikën e Pestë nuk ka qenë kurrë e lumtur. Dhe po, ai kishte një shumicë franceze pas tij, por më shumë nga refuzimi i të tjerëve sesa për dashurinë për të.

Ishte sikur e dinte që më e mira kishte mbaruar.

©Marrë nga BBC, përshtati në shqip, LAPSI.al