Reportazhi/ Rrënjët e mafias shqiptare me kartelet në Amerikën Latine

Ishte 9 qershori që kaloi kur një dërgesë me etiketën “Asparagus i imët” u nis me një kontejner 18 tonësh nga qyteti i Trujillo, në Perunë veriperëndimore. Ai po shkonte për në portin tregtar Ofcallao, më i rëndësishmi në vend që ndodhet në Lima. Atje, një anije priste për dërgesën e perimeve, destinacioni përfundimtar i së cilës ishte porti i Roterdamin në Holandë. Por dërgesa nuk mundi të dalë nga vendi në Amerikën e Jugut.

Agjentët e Drejtorisë Kundër Drogës (Dirandro) të Policisë Kombëtare të Perusë arritën të zbulonin se asparagu ishte i kontaminuar me një substancë që rezultoi se ishte kokainë e lëngshme.

“Droga në Huallaga mund të kushtojë 500 ose 700 dollarë/kilogrami. Në Lima tashmë ka një vlerë prej 1300 dollarësh dhe për të mbërritur në një port të Evropës arrin në një çmim prej 40 mijë dollarësh për kilogram”, – shpjegon Deny Rodríguez, drejtor i Dirandro.

Ata zbuluan 2 tonë kokainë me një vlerë e vlerësuar prej 77 milionë dollarësh. Rodríguez thotë se në krye të piramidës së këtij rrjeti të trafikut të kokainës ndodheshin dy shtetas shqiptarë: Franc Malo alias “Pelao” dhe Gentjan Meta, “Barbas”.

Meta dhe Malo ishin vënë në ndjekje nga autoritetet gjatë qëndrimit të tyre në Peru. Të dy hynë legalisht në këtë vend, si turistë përmes kufirit me Ekuadorin, por Dirandro po i vëzhgonte gjatë qëndrimit të tyre në vend.

“Këto subjekte shqiptarësh janë ata që kujdesen për temat financiare dhe logjistike për të gjeneruar operacione të paligjshme të trafikut të drogës në territorin peruan” – thotë Rodríguez.

Edhe pse jo e shumtë, prania e meshkujve me origjinë shqiptare në vendet ku operojnë kartelet e prodhimit dhe trafikut të drogës në Amerikën Latine nuk është e re. Që në vitet 2000, anëtarë të klaneve familjare të të ashtuquajturës “mafia shqiptare” kanë udhëtuar në rajonin e Amerikës Latine për të zgjeruar biznesin e tyre në Evropë.

“Klanet kriminale shqiptare janë në Amerikën Latine për një arsye: për të blerë kokainë të lirë”, – thotë Alessandro Ford, një hetues i InsightCrime.

“Asparagu i imët” i konservuar në Peru përmbante kokainë të lëngshme që më vonë do të tregtohej në Evropë. Shqiptarët kanë krijuar kontakte me kartele dhe grupe të trafikut të drogës në vende si Kolumbia, Ekuadori, Meksika dhe Peruja për të paktën dy dekada. Pa pasur nevojë për komandim të shumë njerëzve dhe armë të kalibrit të lartë, si kartelet e Amerikës Latine, ata kanë bërë biznes fitimprurës me kartelet e atyre vendeve.

“Funksioni i tyre është të jenë ndërlidhës të biznesit. Të mbyllin marrëveshje dhe të merren me çështje logjistike. Por nuk do të shihni kurrë një kolonë të armatosur të mafies shqiptare. Ata mbajnë pas vetëm ndonjë roje që i ofron mbrojtje,” – shpjegon Víctor Sánchez, një hetues meksikan që studion krimin e organizuar.

Fuqia e shqiptarëve qëndron në kontrollin e përbashkët me mafiet e tjera (si ajo italiane) të porteve në Evropë, përmes të cilave hyn droga dhe produktet ilegale.

Pse shqiptarët?

Shqipëria ka qenë historikisht një korridor në tranzit tregtar midis Azisë dhe Evropës në Gadishullin Ballkanik.

“Pasi u shemb komunizmi, Shqipëria, së bashku me ish-Bashkimin Sovjetik, përjetuan një rigjallërim dramatik të krimit të organizuar” – shpjegon Ford. Nga tregtia e paligjshme e heroinës, armëve, cigareve apo dhe njerëzve, “klanet kriminale shqiptare i kontrabanduan të gjitha”, thotë ai. Në fillim të viteve 2000, shqiptarët filluan të lidhen me mafian italiane. Në veçanti, ata u lidhën me klane në organizatën e fuqishme kriminale ‘Ndrangheta nga Italia jugore.

“Megjithatë, shqiptarët shumë shpejt dërguan emisarët e tyre në Amerikën Latine për të negociuar blerjen me shumicë të kokainës së lirë. Këta njerëz u vendosën kryesisht në dy qytete portuale të Paqësorit: Guayaquil në Ekuador dhe në një masë më të vogël, El Callao në Peru” – shpjegon Ford. Që atëherë ata ndërtuan kontakte me vende të tjera ku prodhohet droga, si Bolivia, Kolumbia dhe Meksika.

“Kompania e bukur”

Mafia shqiptare nuk është vetëm një grup, por ka disa klane në të gjithë Evropën, thonë ekspertët. Organizata më e njohur, e cila bashkoi disa klane, është kompania e vetëquajtur “Kompania Bello”. Ka qenë një nga më të mëdhatë dhe më të përhapurat në vende si Mbretëria e Bashkuar, Holanda, Belgjika, Franca, Spanja, Portugalia, Italia dhe Gjermania.

“Funksionon si një lloj diaspore. Paksa si mafia italiane. Si Cosa Nostra, Camorra dhe La ‘Ndrangheta për shumë vite. Ajo që ka bërë mafia shqiptare është pikërisht fillimi i kolonizimit të vendeve të tjera me të ardhura më të larta. Dhe më pas emigrantët shqiptarë bëhen bashkë si një lloj familjeje dhe fillojnë të kontrollojnë tregjet ilegale” – shpjegon Sánchez.

Operacionet e “Kompania Bello” janë zbuluar prej kohësh në porte si Roterdami. “Kompania Bello” ka konsoliduar fuqinë e saj gjatë 20 viteve të fundit. Interpoli njoftoi në vitin 2020 një operacion të madh në 10 vende evropiane që çoi në kapjen e 20 anëtarëve të saj. Kjo ishte një goditje e rëndë për klanet familjare.

Sipas Agjencisë së Bashkimit Evropian për Bashkëpunim në Zbatimin e Ligjit (Europol), mafia shqiptare ka zgjedhur të mbulojë të gjithë zinxhirin e shitjes së drogës: “nga organizimi i dërgesave të mëdha direkt nga Amerika e Jugut deri tek shpërndarja në të gjithë Evropën”.

Për ta arritur këtë, klanet kanë arritur të kontrollojnë trafikun e paligjshëm në portet e Roterdamit (Holandë) dhe Antëerp (Belgjikë) nga ku shpërndajnë drogë dhe bëjnë tregti ilegale. Europol njoftoi në vitin 2020 një goditje të madhe ndaj “Kompania Bello” që e la organizatën pa disa nga drejtuesit e saj. Europol raportoi se “Kompania Bello” kishte pastruar paratë përmes “një sistemi alternativ të dërgesave klandestine me origjinë kineze, i njohur si “systemfei ch’ien”.

“Ashtu si sistemi i transfertave “Hawala”, njerëzit që përdorin “Fei ch’ien” depozitojnë një shumë në një “agjenci” të rrjetit në një vend. Një operator tjetër tërheq shumën ekuivalente diku tjetër në botë dhe ia kalon atë marrësit të synuar.” Kështu, “pa lënë gjurmë provash zbuluese për hetuesit”, ata kanë pastruar miliona euro ndër vite.

Ndikimi në Amerikën Latine

Lajmi më i fundit që mafia shqiptare ka gjeneruar në Amerikën Latine është lidhja e saj me një krah të kartelit të fuqishëm meksikan Sinaloa të drejtuar nga Ismael “El Mayo” Zambada, partneri i madh i Joaquín “El Chapo” Guzmán. Raportime të ndryshme në shtyp, të cilat citojnë informacione nga Kabineti i Sigurisë së qeverisë meksikane, tregojnë se “El Mayo” Zambada ka krijuar një shoqatë me qëllim pastrimin e parave me anëtarë të klanit të vëllezërve Hysa.

Me ndihmën e tij, ata krijuan kompani për kazino, restorante dhe një kompani eksporti në shtetet e Baja California, Quintana Roo dhe Sonora, sipas dokumenteve të inteligjencës.

“El Mayo” është në trafikun e drogës për më shumë se 40 vjet dhe është një nga drejtuesit e mëdhenj të kartelit Sinaloa. Për Víctor Sánchez, i specializuar në operacionet e grupeve kriminale në Meksikë, kjo lidhje e tij me shqiptarët është logjike pasi ata “janë më mirë në pastrimin e parave se meksikanët”.

“Për të pasur një marrëdhënie të mirë me organizatat meksikane, ato mund t’i ndihmojnë në pastrimin e parave. Por me siguri ajo që krijoi kontaktin ishte shitja e drogës”, – konsideron Sánchez.

Për shqiptarët, si vëllezërit Luftar, Arben, Fatos dhe Ramiz Hysa, prania e të cilëve u zbulua në Meksikë, vendet e rajonit të Amerikës Latine ofrojnë kushte të favorshme për biznesin tuaj. Alessandro Ford thotë se rajoni është “shumë tërheqës” edhe për ata që nuk janë vetëm emisarë, por që vendosen për periudha të gjata ose të përhershme.

“Shumë nga ata që migrojnë, tashmë kanë precedentë penalë në Evropë. Ndërsa disa janë në kërkim. Të kalosh Atlantikun do të thotë anonimitet. Do të thotë një shans i dytë. Ata mund të krijojnë identitete të reja. Të jetojnë në komunitete të pasura dhe të shfrytëzojnë kapacitetin më të dobët të zbatimit të ligjit për trafikimin e kokainës”, – shpjegon studiuesi.

Është rasti i Dritan Rexhepit, një trafikant droge, i cili emigroi në Ekuador në fillim të dekadës së fundit. Aty ngriti një skemë të dërgesës së drogës për “Komania Bello”. Ai u quajt “mbreti i kokainës”. U arratis nga Evropa ku ishte në kërkim nga gjykatat e Italisë dhe Shqipërisë dhe adoptoi identitete të ndryshme si Edmir Kraja dhe Mutaraj Lulezim, ndër të tjera.

Në vitin 2014 ai u arrestua dhe më pas u dënua me 13 vjet burg. Europol e identifikoi atë si “kreun e organizatës”. Dyshohet se ai ka vazhduar të drejtojë trafikun e drogës në Evropë edhe gjatë kohës që qëndronte në burg.

“Çdo person i shpallur në kërkim në Evropë mund të gjejë një strehë relativisht të sigurt në Amerikën Latine. Kjo për shkak të forcës në organizatat aleate, për shkak të korrupsionit mbizotërues, për shkak të kushteve ekonomike”, konsideron Sánchez.

Raportimet e shtypit, duke cituar dokumente të gjykatës së Ekuadorit, treguan se Rexhepit i është dhënë lirimi me kusht. Megjithatë, eksperti paralajmëron se grupe si shqiptarët do ta kishin shumë të vështirë të vendoseshin në vendet e rajonit si një poster i plotë dhe i pavarur.

“Një celulë mafioze shqiptare që e konstaton veten si e tillë, tingëllon e ndërlikuar sepse janë shumë të dukshëm. Për konkurrentët do të ishte shumë e lehtë t’i eliminonin. Aq më tepër që do të ishte një organizatë e re që vjen pa mbrojtje,” – shpjegon ai.

Dhe për sa u përket shifrave, në fakt ka shumë pak shqiptarë në rajon. Fitimet e tyre nuk janë aq të rëndësishme në Amerikën Latine sa ato të karteleve të mëdha vendase të drogës. Biznesi i tyre kryesor është në Evropë.

“Ata marrin një copë të “tortës”, por organizata si ato meksikane kanë pjesën më të madhe të saj” – e mbyll eksperti. ©Marrë nga MexicoDetailZero.com/ Përshtati në shqip LAPSI.al