Pse vizita surprizë e Zelenskit në SHBA është shumë e rëndësishme

Vizita e Volodymyr Zelenskit në Shtëpinë e Bardhë të mërkurën do të forcojë simbolikisht rolin e Amerikës si arsenal i demokracisë në luftën e hidhur për mbijetesën e Ukrainës dhe do t’i dërgojë një qortim publik mahnitës presidentit rus Vladimir Putin.

Fakti që udhëtimi i tij i parë jashtë Ukrainës që nga pushtimi rus në shkurt është në Shtetet e Bashkuara, do të theksojë gjithashtu rolin historik të Presidentit Joe Biden në ringjalljen e aleancës perëndimore që e mbajti Bashkimin Sovjetik larg dhe tani po kundërshton ekspansionizmin e ri nga Moska në një luftë efektive me të tretë mes superfuqive bërthamore.

Ardhja e Zelenskit do të sjellë jehona si ato të mbërritjes së kryeministrit britanik Winston Churchill në Uashington, 81 vjet më parë të enjten, disa ditë pas sulmit japonez në Pearl Harbor. Ajo vizitë e Krishtlindjeve çimentoi aleancën që do të fitonte Luftën e Dytë Botërore dhe do të ndërtonte botën demokratike të pasluftës.

Zelensky e krahasoi rezistencën e kombit të tij kundër Rusisë me sfidën e vetmuar të Britanisë ndaj nazistëve në ditët para hyrjes së SHBA-së në Luftën e Dytë Botërore gjatë një fjalimi video në Parlamentin e Mbretërisë së Bashkuar në fillim të këtij viti, dhe mbërritja e tij në kryeqytetin amerikan do të mprehë paralelet me takimin e Churchillit dhe Presidentit Franklin Roosevelt.

Vizita e tij po zhvillohet në kushte sigurie të jashtëzakonshme. Kryetarja e Dhomës së Përfaqësuesve Nancy Pelosi nuk do të konfirmonte as raportet e hershme se ajo do të mirëpriste Zelensky në Kapitolin e SHBA. “Ne nuk e dimë ende. Ne thjesht nuk e dimë.” – tha Pelosi.

Një pritje në Shtëpinë e Bardhë për Zelensky, për të cilin burimet thanë se po udhëtonte për në SHBA të martën mbrëma, do të jetë mbi të gjitha një shenjë e pagabueshme e mbështetjes së SHBA dhe Perëndimit për betejën e Ukrainës kundër Putinit, i cili thotë se vendi nuk ka të drejtë të ekzistojë. Lufta ilustron atë që Biden e ka përshtatur si një luftë globale midis demokracisë dhe totalitarizmit, të cilën ai e ka vënë në qendër të politikës së tij të jashtme.

Deputeti demokrat Ruben Gallego i Arizonës, i cili vizitoi Ukrainën në fillim të këtij muaji, tha në “AC360” të CNN se Zelensky po vinte në Uashington për një mision specifik. “Ajo që ai po përpiqet të bëjë është të krijojë një korrelacion të drejtpërdrejtë midis mbështetjes sonë dhe mbijetesës, mbështetjes dhe fitores së ardhshme të Ukrainës,” tha Gallego, një anëtar i Komitetit të Shërbimeve të Armatosura.

Zelensky është gati të mbledhë ndihma masive ushtarake amerikane

Biden do të njoftojë një ndihmë shtesë prej 1.8 miliardë dollarësh për sigurinë për Ukrainën gjatë vizitës, me sistemet e lakmuara të raketave Patriot si pjesë e kësaj pakete, i tha një zyrtar amerikan CNN. Uashingtoni gjithashtu planifikon t’i dërgojë Ukrainës komplete bombash precize për të kthyer municionet më pak të sofistikuara në “bomba inteligjente” që mund ta ndihmojnë atë të synojë linjat mbrojtëse ruse, i thanë burimet ekipit të Pentagonit të CNN. Vizita e Zelensky vjen gjithashtu pasi Kongresi është gati të nënshkruajë një ndihmë prej 45 miliardë dollarësh për Ukrainën dhe aleatët e NATO-s, duke thelluar angazhimin që ka për të ndihmuar forcat e Kievit t’u shkaktojnë një çmim të papritur të përgjakshëm forcave të Putinit.

Vendimi për Patriotët, i cili do të kënaqte një kërkesë të kahershme të Ukrainës, pasqyron një proces të SHBA-së për të përshtatur ndihmën e saj me strategjinë e ndryshueshme të sulmit të Rusisë. Sistemi do ta ndihmonte Kievin të kundërshtonte më mirë sulmet brutale të raketave të Rusisë në qytete dhe instalime elektrike, të cilat i ka ngritur në një përpjekje efektive për të armatosur motin e hidhur të dimrit për të thyer vullnetin e civilëve ukrainas.

Takimi midis Biden dhe Zelensky, të cilët kanë folur disa herë me telefon dhe lidhje video, por nuk janë takuar personalisht që nga pushtimi, vjen në një moment jetik të luftës. Biden prej muajsh ka kalibruar me kujdes dërgesat amerikane të armëve dhe sistemeve të armëve në një mënyrë të krijuar për të shpëtuar Ukrainën, por për të shmangur përshkallëzimin e konfliktit në një përplasje të drejtpërdrejtë katastrofike midis NATO-s dhe Rusisë. Ai, për shembull, hodhi poshtë thirrjet e Ukrainës për Perëndimin për të zbatuar një zonë të ndaluar fluturimi mbi vend. Patriots – një sistem mbrojtjeje ajrore me rreze të gjatë – do të përfaqësonte zhytjen më të thellë të SHBA-së në konflikt deri më tani.

Ish-komandanti suprem i NATO-s për Evropë, Wesley Clark tha se udhëtimi i Zelensky pasqyron një moment kritik kur fati i një lufte që Ukraina nuk mund ta fitojë pa mbështetjen e përmirësuar të SHBA-së mund të vendoset përpara se Rusia të rigrupohet.

“Kjo është një dritare mundësie për Ukrainën dhe një dritare rreziku gjithashtu,” i tha Clark CNN.

“Rusia është e dobët, (por) Rusia do të jetë më e fortë. Kjo është një periudhë ku Shtetet e Bashkuara duhet të japin mbështetje. … Kjo është dritarja, presidenti Zelensky e di këtë – nëse ai do të mposht, me mbështetjen e SHBA-së, agresionin rus në Ukrainë”, tha Clark.

“Prisni deri në verë dhe do të jetë një fushë beteje krejtësisht e ndryshme.” 

Si do t’i përgjigjet Putin vizitës së Zelenskit?

Por natyra shumë publike e vizitës së Zelenskit dhe njoftimi i pritshëm në lidhje me Patriotët, rrezikon gjithashtu të provokojë më tej Putinin kur ai po sinjalizon se, sado katastrofike të ketë qenë lufta për trupat ruse, ai do të jetë për një kohë të gjatë, duke vënë bast se angazhimi i Perëndimit do të tërhiqet përfundimisht.

Vizita e tij në Kongres do të luajë gjithashtu në një debat gjithnjë e më të rëndësishëm në Capitol Hill mbi ndihmën për Ukrainën me republikanët që do të marrin shumicën e Dhomës së Përfaqësuesve në vitin e ri. Disa anëtarë pro-Donald Trump, të cilët do të kenë ndikim të konsiderueshëm në shumicën e pakët të GOP, kanë paralajmëruar se miliarda dollarë në para të gatshme amerikane që janë dërguar në Ukrainë duhet të mbështesin kufirin jugor të SHBA-së me një rritje të emigrantëve të rinj që pritet.

I ndërgjegjshëm për presionin nga krahu i tij i djathtë, drejtuesi i mundshëm i radhës i Kongresit, përfaqësuesi i republikanëve Kevin McCarthy i Kalifornisë, ka paralajmëruar se Ukraina nuk duhet të presë një “çek të bardhë” nga Dhoma e re. Edhe pse Ukraina ka ende mbështetje të fortë republikane në Senat, është kjo lloj dinamike politike në ndryshim që duket se informon perceptimet e Kremlinit se sa do të zgjasë vendosmëria e SHBA-së në një konflikt nga i cili mund të varet mbijetesa politike e Putinit.

Udhëtimi i Zelensky-t para Krishtlindjes premton të jetë arritja më e madhe e marrëdhënieve me publikun deri më tani për aktorin komik të njohur mediatik, i kthyer në president, i cili ka përdorur me zgjuarsi historinë dhe mitologjinë patriotike të kombeve perëndimore në një seri fjalimesh video drejtuar ligjvënësve. Shpesh, ndonëse është mirënjohës për mbështetjen e jashtme, ai duket se po përpiqet të turpërojë Perëndimin për të bërë më shumë dhe për të krijuar një mirëkuptim më të thellë mes votuesve për gjyqet me të cilat përballet Ukraina.

Në mars, për shembull, Zelensky evokoi Mount Rushmore dhe Martin Luther King Jr, “I have a Dream” gjatë një fjalimi virtual në Kongres. Ai iu referua gjithashtu dy ditëve të turpit në historinë moderne, kur amerikanët përjetuan drejtpërdrejt frikën e bombardimeve ajrore.

“Mos harroni Pearl Harbor, mëngjesin e tmerrshëm të 7 dhjetorit 1941, kur qielli juaj ishte i zi nga avionët që ju sulmonin. Vetëm mbani mend atë,” tha Zelensky. (përktheu lapsi.al) “Kujtoni 11 shtatorin, një ditë e tmerrshme e vitit 2001 kur e keqja u përpoq t’i kthente qytetet tuaja, territoret e pavarura, në fushëbetejë. Kur njerëzit e pafajshëm sulmoheshin, sulmoheshin nga ajri, ashtu siç askush nuk e priste, e nuk mund ta ndalonit. Vendi ynë përjeton të njëjtën gjë çdo ditë.” 

Në gjurmët e Churchillit

Kur Zelensky arrin në Uashington, ai mund të përjetojë të njëjtin zbulim që bëri Churchill mbi dritat e ndezura të kryeqytetit në Krishtlindje pas muajsh në errësirën e sulmeve ajrore në shtëpi.

Udhëheqësi britanik i kohës së luftës lundroi në Shtetet e Bashkuara në bordin HMS Duka i Jorkut, duke iu shmangur anijeve gjermane në Atlantikun dimëror dhe mori një aeroplan nga brigjet e Virxhinias për në Uashington, ku u takua më 22 dhjetor 1941, nga Presidenti Franklin Roosevelt. Ata mbajtën konferencën e tyre të përbashkët për shtyp të nesërmen.

Gjatë ditëve të ideve dhe takimeve, të dy udhëheqësit komplotuan humbjen e Gjermanisë naziste dhe Japonisë perandorake dhe hodhën themelet e aleancës perëndimore që Biden e ka rigjallëruar në mbështetjen e tij për Ukrainën.

Churchill, i cili kishte kërkuar për muaj të tërë përfshirjen e SHBA-së në Luftën e Dytë Botërore dhe e dinte se ishte çelësi për të mposhtur Adolf Hitlerin, tha gjatë vizitës së tij: “Unë e kaloj këtë përvjetor dhe festival larg vendit tim, larg familjes sime dhe megjithatë nuk mund të them me të vërtetë se ndihem larg shtëpisë.” 

Zelensky është i sigurt se do të ketë atë lloj mirëseardhjeje heroike dhe do të shpresojë se mbështetja shtesë e SHBA-së do të nënkuptojë se Uashingtoni me të vërtetë “ka nxjerrë shpatën për liri dhe ka hedhur tej këllëfin”, siç tha Churchill për administratën Roosevelt në fjalimin e tij në Kongres në dhjetor. 26, 1941.

Lideri ukrainas ka të ngjarë të vlerësojë paralelet historike. Ai parafrazoi një nga fjalimet më të famshme të Churchill-it gjatë kohës së luftës në një fjalim emocional drejtuar anëtarëve të parlamentit britanik në mars.

“Ne nuk do të dorëzohemi, nuk do të humbasim, do të shkojmë deri në fund”, tha ai.

CNN, përshtati në shqip ©LAPSI.AL