Mediat serbe zbulojnë planin franko – gjerman me 10 pika të paqes Kosovë – Serbi

Kosovës dhe Serbisë iu dorëzua në fund të vitit të kaluar versioni i fundit i përditësuar i propozimit franko-gjerman për një marrëveshje mes 2 vendeve. Gazeta serbe, “Danas” shkruan se është pikërisht ky plan me 10 pika që do të vendoset në tryezën e radhës të bisedimeve. Sipas të njëjtave burime, plani parashikon se “Serbia nuk do ta kundërshtojë anëtarësimin e Kosovës në asnjë organizatë ndërkombëtare”.

Në nenin 4 të propozimit “evropian” të “marrëveshjes bazë ndërmjet Kosovës dhe Serbisë”, të cilën Danas thotë se e ka marrë përmes rrugëve diplomatike, shkruhet se “Serbia dhe Kosova pranojnë se asnjëra prej tyre nuk mund të përfaqësojë palën tjetër në arenën ndërkombëtare ose të veprojë në emër të saj”.

Asosacioni i Komunave Serbe nuk përmendet konkretisht në këtë dokument, i cili tashmë po qarkullon në rrjetet sociale, por themelimi i tij mund të konkludohet në mënyrë indirekte, përmes bisedimeve të tjera. Kjo pasi në nenin 10 shkruhet: “Të dyja palët konfirmojnë detyrimet e tyre për zbatimin e të gjitha marrëveshjeve të mëparshme”.

Pas vizitës së “pesëshes”, përfaqësuesve të BE-së dhe SHBA-së, të premten, më 20 janar, presidenti i Serbisë tha se bisedimet ishin shumë të vështira, “ndoshta më të vështirat që kemi pasur”. Sipas tij ishte një diskutim i hapur për “atë për të cilën jemi dakord një konflikt i ngrirë nuk është zgjidhja”.
Vuçiç do të jetë prezent në seancën e nesërme të mbledhjes së Qeverisë së Serbisë, pas së cilës do t’i drejtohet publikut. Presidenti i Serbisë përsëriti këtë të diel se Serbinë e presin “ditët më të vështira”. Ndërsa kryeministrja Ana Brnabiq përsëriti fjalët e Presidentit, por shtoi se “një gjë nuk mund ta japim” në kuadër të bisedimeve për pranimin e franko-gjermanit.

Teksti i propozimit “evropian” të “marrëveshjes bazë ndërmjet Kosovës dhe Serbisë”, 20.1.2023.

Të vetëdijshëm për përgjegjësinë për të ruajtur paqen;

Të përkushtuar për të kontribuar në bashkëpunimin dhe sigurinë e frytshme rajonale në Evropë;
Duke kuptuar se paprekshmëria e kufijve dhe respektimi i integritetit territorial dhe sovranitetit, si dhe mbrojtja e pakicave kombëtare, janë kushte themelore për paqen;

Duke vepruar në bazë të fakteve historike dhe pa paragjykuar pikëpamjet e ndryshme të palëve për çështjet themelore, përfshirë çështjen e statusit;
Me dëshirën për të krijuar kushte për bashkëpunimin e partive në dobi të popullit,

Është rënë dakord për sa vijon:

Neni 1
Palët do të zhvillojnë reciprokisht marrëdhënie normale, të mira fqinjësore mbi bazën e të drejtave të barabarta. Të dyja palët do të njohin reciprokisht dokumentet përkatëse dhe simbolet kombëtare, duke përfshirë pasaportat, diplomat, targat e automjeteve dhe vulat doganore.

Neni 2
Të dyja palët do të udhëhiqen nga qëllimi dhe parimet e përcaktuara në Kartën e Kombeve të Bashkuara, veçanërisht ato për të drejtat sovrane të shteteve, respektimin e pavarësisë, autonomisë dhe integritetit territorial të tyre, të drejtën për vetëvendosje dhe mbrojtjen e të drejtave të njeriut dhe mosdiskriminimit.

Neni 3
Në përputhje me Kartën e Kombeve të Bashkuara, palët do të zgjidhin të gjitha mosmarrëveshjet ndërmjet tyre vetëm me mjete paqësore dhe do të përmbahen nga kërcënimi ose përdorimi i forcës.

Neni 4
Palët nisen nga supozimi se asnjëra prej tyre nuk mund të përfaqësojë palën tjetër në sferën ndërkombëtare ose të veprojë në emër të saj. Serbia nuk do ta kundërshtojë anëtarësimin e Kosovës në asnjë organizatë ndërkombëtare.

Neni 5
Të dyja palët do të mbështesin aspiratat e tyre për t’u bërë anëtarë të Bashkimit Evropian.

Neni 6
Teksa kjo marrëveshje bazë përfaqëson një hap të rëndësishëm në normalizim, të dyja palët do të vazhdojnë procesin e dialogut të udhëhequr nga BE me një vrull të ri, duke çuar në një marrëveshje ligjërisht të detyrueshme dhe gjithëpërfshirëse për normalizimin e marrëdhënieve.
Palët bien dakord që në të ardhmen do të thellojnë bashkëpunimin në fushën e ekonomisë, shkencës dhe teknologjisë, trafikut dhe lidhjes, marrëdhënieve në drejtësi dhe zbatim të ligjit, postë dhe telekomunikacion, shëndetësi, kulturë, fe, sport, mbrojtjen e mjedisit, personat e pagjetur dhe fusha të tjera në mënyrë të ngjashme përmes arritjes së marrëveshjeve konkrete.

Neni 7
Të dyja palët avokojnë për arritjen e marrëveshjeve konkrete, në përputhje me instrumentet përkatëse të Këshillit të Evropës dhe përdorimin e përvojave ekzistuese evropiane, në mënyrë që të sigurohet një nivel i duhur i vetëqeverisjes për komunitetin serb në Kosovë dhe mundësia e ofrimit të shërbimeve në Kosovë në disa fusha specifike, duke përfshirë mundësinë e ndihmës financiare nga Serbia dhe kanalet e drejtpërdrejta të komunikimit ndërmjet komunitetit serb dhe Qeverisë së Kosovës.

Palët do të zyrtarizojnë statusin e Kishës Ortodokse Serbe në Kosovë dhe do të sigurojnë një nivel të lartë të mbrojtjes së trashëgimisë fetare dhe kulturore serbe, në përputhje me modelet ekzistuese evropiane.

Neni 8
Palët do të shkëmbejnë misione të përhershme. Ato do të vendosen në selinë e qeverisë përkatëse. Çështjet praktike që lidhen me vendosjen e misioneve do të trajtohen veçmas.

Neni 9
Nga të dyja palët u vihet në dukje përkushtimi i BE-së dhe donatorëve të tjerë për të krijuar një paketë të veçantë të ndihmës financiare për projektet e përbashkëta të palëve për zhvillimin ekonomik, lidhjen, tranzicionin e gjelbër dhe fusha të tjera kyçe.

Neni 10
Palët do të krijojnë një komision të përbashkët, të kryesuar nga BE-ja, i cili do të monitorojë zbatimin e kësaj marrëveshjeje. Të dyja palët konfirmojnë detyrimet e tyre për të zbatuar të gjitha marrëveshjet e mëparshme. ©Marrë nga Danas, përshtati në shqip LAPSI.al