“Unë kurrë nuk jam i qetë” – thotë Sylvinho në një pasdite që, në mënyrën më të mirë të mundshme, vërteton fjalët e tij. “Lojtarët e dinë, federata e di, presidenti e di. Kur është festa e Krishtlindjes apo fundi i vitit, normalisht ju e rifilloni punën në janar… ndërsa për mua nuk ka festa dhe pushime. Unë gjatë gjithë kohës mendoj vetëm se si mund të kualifikohemi. Si mund të luajmë kundër Italisë? Si mund të luajmë kundër Kroacisë? Çfarë do të bëjmë kundër spanjollëve?”
Është një preokupim i kuptueshëm duke pasur parasysh se Shqipëria, të cilën Sylvinho e çoi në një kualifikim të jashtëzakonshëm për Euro 2024 vitin e kaluar, duhet të përballet me të treja gjatë dy javëve të ardhshme në grupin më të vështirë të turneut. Ndaj tyre nuk mund të kishte një short më djallëzor dhe do të shkaktonin një valë tronditëse nëse do të shkojnë më tej. “Duhet të gjesh një mënyrë për të reduktuar distancën mes tyre dhe nesh” – thotë ai. “Si? Duhet të punosh.”
Kjo për të nuk ka qenë kurrë e vështirë. Sylvinho i ka “hyrë me kokë” detyrës që kur, në fillim të vitit të kaluar, ra dakord të merrte nën kontroll një ekip kombëtar që po ngecte. Ai ishte në shtëpi me familjen e tij në Porto kur Armand Duka, presidenti i Federatës Shqiptare të Futbollit, e telefonoi dhe e ftoi në Milano për darkë.
“Mendova: “Pse jo?” dhe jam këtu”. Vendimi duhej të ishte i rëndësishëm sepse Sylvinho, i njohur për kohën e tij tek Arsenali, Barcelona dhe Manchester City nuk kishte zgjatur shumë në dy pozicionet e tij të mëparshme si trajner. Magjia tek Lyon dhe Corinthians përfundoi papritur. Një hap i gabuar tani, në një mjedis që vështirë se njihet për stabilitet, mund të ishte përfundimtar për çdo ambicie të mëtejshme.
“I thashë ndihmësit tim, Doriva: “Duhet të tregohem i zgjuar. Nuk mund të gaboj, sepse nëse bëj një zgjedhje të keqe, do të jem në telashe”. Rreziku ishte i llogaritur dhe nuk ishte koha për gjysmë masa. Sylvinho nuk shihte kilometrazhin në të qenit një lloj menaxheri ndërkombëtar që hidhet me parashutë vetëm për ndeshjet dhe kampet stërvitore. Ai kuptoi se, me kaq shumë punë, do të bënte mirë vetëm qëndrimi në Tiranë gjatë gjithë vitit.
Kjo do të thotë se ai ka një zotërim të fortë të pikave më të mira të Tiranës, duke të ofruar udhëzime edhe për një restorant të preferuar italian gjatë rrugës për në zyrën e tij në selinë e federatës. Shkëmben përqafime me vargun e punonjësve që has gjatë rrugës. Ngrohtësia është e prekshme. “Duhet të njohësh njerëzit” – thotë ai. “Nuk mund të paraqitem vetëm 10 ditë para ndeshjes. Lloji i atmosferës që shihni këtu, jam absolutisht i sigurt që e transmetoj edhe në fushë.”
Rezultatet e Shqipërisë nën drejtimin e Sylvinhos sugjerojnë që po. Ai mori shumë inkurajim në ndeshjen e tij të parë, një humbje të ngushtë në Poloni, duke besuar se një kalim i sigurt në Grupin E mund të ishte më realist nga sa e kishte imagjinuar. Tre muajt e mëparshëm ishin shpenzuar kryesisht duke fluturuar për të takuar sa më shumë lojtarë nga një listë prej rreth 50 prej tyre, me pjesën tjetër të kohës së tij të kaluar në një “laborator”, një dhomë në fund të korridorit e pajisur me tabela, letra të bardha, ekrane dhe raporte që ndjekin formën e çdo lojtari të mundshëm të skuadrës.
“Në Varshavë ne humbëm 1-0, por të gjithë lojtarët thanë më pas: “Trajner, kjo është rruga”, – thotë ai. Shqipëria nuk humbi më asnjë ndeshje. Kundër të gjitha pritshmërive, ata përfunduan në krye të grupit, bashkë Republikën Çeke, me një mori golash spektakolarë dhe një futboll të shkëlqyeshëm me kundërsulme. Në Euro 2016, debutimi i saj në një kampionat të madh, Shqipëria kishte qenë solide, por jospektakolare. Sylvinho i rreshtoi ata në një formacion 4-3-3 fluid që ai e ndjeu se tregonte pikat e tyre të forta.
“Teknikisht ata janë të mrekullueshëm. Kanë diçka ndryshe dhe mund ta tregojnë këtë në fushë”, – thotë ai për ekipin e tij. “Ata nuk janë bërë për të dalë atje dhe thjesht: 4-4-2. Ne nuk e kemi topin, nuk kemi nevojë të bëjmë ndonjë gjë të veçantë. Ata e duan anën taktike, ata e kuptojnë punën e vështirë, por atyre u pëlqen të kenë hapësira për të krijuar dhe ju duhet t’i lini ta bëjnë atë”.
Ai bën një gjysmë shaka se flet shumë dhe se Doriva, ish-lojtari i Middlesbrough dhe një mik shumë i besueshëm, është zëri më i qetë i arsyes. Ishte Doriva ai që e bindi atë se përvoja e tij duke ndihmuar Tite me kombëtaren e Brazilit nga 2016 në 2019 ishte një arsye kryesore për t’u ndjerë i sigurt për të marrë punën në Shqipëri. “Ai kishte të drejtë” – thotë Sylvinho, duke buzëqeshur. Gjatë kësaj bisede Doriva po punon disa metra më tutje. Pablo Zabaleta, me famë tek Mançester Siti dhe Argjentina, kompleton një treshe të dekoruar.
Guardiola, Arsène Wenger dhe Tite janë ndër trajnerët që kanë qenë formues për Sylvinhon. Ai mban kontakte sporadike me të tre, ndërsa beson se “pjesë e të pasurit respekt është të mos dërgosh shumë mesazhe për këta djem”. Në vitin 2008 ishte Guardiola ai që i tregoi përfitimet e edukimit të lojtarëve duke përdorur videoklipe, një temë të cilën ai tani bekon. “Lojtarët janë inteligjentë” – thotë ai. “Nëse u bëni budallallëqe dhe nuk keni të drejtë, ata do ta dinë. Ju duhet të jeni të saktë dhe t’i bindni ata.”
Një tjetër ndikim i madh ishte Roberto Mancini, trashëgimia e të cilit do të jetë e dukshme në skuadrën italiane përballë Shqipërisë në Dortmund të shtunën. Sylvinho ishte asistent i Mancinit tek Interi në mesin e viteve 2010. “Vërtet inteligjent” – thotë ai për ish-shefin e tij. “Dhe me të vërtetë i guximshëm në promovimin e lojtarëve të rinj”. Ai përmend shembullin e Federico Dimarco, mbrojtësi i krahut, i cili debutoi tek Inter sapo kishte mbushur 17 vjeç.
9 lojtarë nga skuadra e Sylvinhos luajnë në Serinë A. Lidhjet kulturore me Italinë janë të rëndësishme dhe italishtja është, së bashku me pak anglisht, gjuha e përdorur midis stafit dhe lojtarëve në dhomën e zhveshjes së Shqipërisë. “Një ndeshje e mrekullueshme për të filluar dhe …pffff… do të jetë e vështirë” – thotë ai. “Një sfidë e madhe dhe ne do të përpiqemi të bëjmë më të mirën. Nuk duhet ta fillosh turneun duke u shqetësuar për 3, 4, 5 ose 6 pikë… Oh la la, ku duhet të nënshkruaj? – sepse ka të bëjë me çdo lojë. Ndeshja e parë do të jetë shumë e rëndësishme, por edhe të tjerat”.
Shqipëria do të përgatitet me përpikëri. Sylvinho e tregon etikën e tij të punës tek ndikimi i babait të tij, një prani konstruktivisht kritike edhe pasi u bë profesionist tek Corinthians. Ai shpjegon se si, një lojtar i Premier League me Arsenalin, ai do të përshtatej me kundërshtarë të veçantë që javë përpara. “Stephen Carr, Tottenham: djalë i fortë, i mirë, gjithmonë i vështirë të luash kundër tij. Kështu që filloja të mendoja: “Në një muaj kemi këtë derbi dhe duhet të përgatitem shumë mirë, sepse në krahun tim ata kanë një lojtar vërtet të fortë.”
Në prill ai mbushi 50-vjeç, por mendon se nuk ka kuptim të hartohet një plan karriere nga këtu. Pritshmëria është që ai të drejtojë Shqipërinë edhe në Botërorin 2026. Ai mund të ndihet si në shtëpinë e tij tani, pasi iu dha shtetësia e vendit në dhjetor si shpërblim për realizimin e ëndrrave të tyre. Tani sfida është të krijohen kujtime edhe më të mëdha.
“Janë 3 ndeshje, 90 minuta secila dhe gjithçka mund të ndodhë në atë kohë”, – thotë ai. “Ti mund ta ndryshosh jetën në ato ndeshje. Njerëzit thonë: “Zotëri, qetësohu, qetësohu. Por unë nuk mundem. Është detyra ime të sigurohem që të bëjmë më të mirën për të bërë diçka të veçantë.” ©Marrë nga The Guardian, përshtati në shqip LAPSI.al