Ushtria izraelite deklaroi se 99% e raketave dhe dronëve të lëshuar nga Irani gjatë natës së të shtunës u shkatërruan në ajër pa goditur objektivat e tyre. Irani tha se akti ishte në përgjigje të një sulmi vdekjeprurës në një kompleks diplomatik iranian në Siri dy javë më parë. Se si do të vijojnë ngjarjet më pas varet kryesisht nga mënyra se si Izraeli do të vendosë t’i përgjigjet sulmit të Teheranit.
Vendet në rajon dhe gjetkë, përfshirë edhe ato që nuk e pëlqejnë regjimin iranian, kanë kërkuar vetëpërmbajtje. Pozicioni i Iranit është sipas vijave të mëposhtme: “Llogaritë u bënë. Ky është fundi i çështjes. Mos u ktheni kundër nesh ose ne do të bëjmë një sulm shumë më të fortë kundër jush që nuk do të jeni në gjendje ta shmangni”.
Izraeli është zotuar për “një përgjigje domethënëse” dhe qeveria e tij shpesh është quajtur një nga më të ashprat në historinë izraelite. Ajo iu përgjigj sulmeve vrasëse të udhëhequra nga Hamasi të 7 tetorit në jug të Izraelit brenda disa orësh dhe më pas ka kaluar 6 muaj duke goditur Rripin e Gazës. Kabineti i luftës i Izraelit nuk ka gjasa ta lërë pa përgjigje këtë sulm të drejtpërdrejtë nga Irani, sado i kalibruar dhe i kufizuar që ishte efekti i tij në terren.
Ajo mund të dëgjojë fqinjët e saj në rajon dhe të ushtrojë atë që njihet si “durim strategjik”, duke mos u përgjigjur në natyrë dhe në vend të kësaj të vazhdojë të godasë aleatët e Iranit në rajon, si Hezbollahu në Liban ose vendet e furnizimit ushtarak në Siri, siç ka bërë prej vitesh. Izraeli mund të hakmerret me një seri sulmesh raketore të ngjashme, të kalibruara me kujdes, me rreze të gjatë, duke synuar vetëm ato baza raketore nga të cilat Irani nisi sulmin e tij.
Kjo do të shihet nga Irani si një përshkallëzim, pasi do të ishte hera e parë që Izraeli do të sulmonte Iranin drejtpërdrejt, në dallim me goditjen e milicive të tij përfaqësuese rreth rajonit. Ose, Izraeli mund të zgjedhë të ngjitet një shkallë më lart në shkallën e tensionit duke zgjeruar reagimin e tij të mundshëm mbi bazat, kampet e trajnimit dhe qendrat e komandës dhe kontrollit që i përkasin Korpusit të fuqishëm të Gardës Revolucionare të Iranit (IRGC).
Secila nga dy opsionet e fundit rrezikon të shkaktojë hakmarrje të mëtejshme nga Irani. Pyetja kryesore këtu është nëse e gjithë kjo çështje tërheq edhe SHBA, duke çuar në një luftë me armë zjarri në shkallë të plotë midis Iranit dhe forcave amerikane në rajon. SHBA ka objekte ushtarake në të gjashtë shtetet arabe të Gjirit, si dhe në Siri, Irak dhe Jordani. Të gjitha këto mund të bëhen objektiva për rezervat masive të raketave balistike të Iranit që ka arritur të ndërtojë gjatë viteve, pavarësisht sanksioneve ndërkombëtare.
Irani mund të bëjë gjithashtu edhe diçka që ka kërcënuar prej kohësh nëse sulmohet. Ai mund të përpiqet të mbyllë ngushticën strategjike jetike të Hormuzit, duke përdorur mina, dronë dhe mjete sulmuese të shpejta, duke bllokuar gati një të katërtën e furnizimeve të naftës në botë. Ky është skenari i makthit, i cili tërheq SHBA-në dhe shtetet e Gjirit në një luftë në mbarë rajonin, të cilën shumë qeveri tani po punojnë për ta shmangur. ©BBC, LAPSI.al
LEXO EDHE: Analiza pas sulmit të Iranit në Izrael: A rrezikojmë një luftë globale?
ca karin do aleati strategjik i edkarit