Në “ndikimi global” të tyre nga 2015, firma e arkitekturës BIG hapet me këtë deklaratë madhështore: “Në BIG, arkitektura nuk ka të bëjë me ndërtimin e monumenteve, por për krijimin e mundësive për jetën e njerëzve”. Nën titullin “Anti-Korrupsion”, arkitektura e themeluar dhe e udhëhequr nga arkitekti danez Bjarke Ingels deklaron si në vijim:
Ne […] kemi një politikë me zero tolerance ndaj korrupsionit në të gjitha format e tij. […] Kur zgjedh projektet për të ndjekur, BIG gjithashtu siguron që bashkëpunëtorët dhe klientët tanë nuk janë të përfshirë në asnjë aktivitet që sugjeron korrupsion. Ne nuk do të japim ose pranojmë ryshfet në asnjë formë, dhe ne nuk do të përdorim mashtrime apo shkelje të besimit për të fituar një avantazh të padrejtë ose të pandershëm. BIG nuk do të marrë pjesë në korrupsion; BIG nuk do të kontribuojë në korrupsion; BIG nuk do të mbështesë korrupsionin.
Gjatë muajve të fundit, si rezultat i përfshirjes së BIG në skandalin e shpronësimit të tokës publike në të cilën do të ndërtohet Teatri Kombëtar, është bërë e qartë se pozicioni i saj “anti-korrupsion” është një zbavitje krejtësisht e turpshme.
Siç është dokumentuar tashmë në faqet e Exit, BIG fillimisht e nisi me mashtrim duke pretenduar se kishte fituar një “konkurs publik” për rindërtimin e Teatrit Kombëtar. Kjo ishte një kërkesë, pasi arriti te firma e arkitekturës, e cila shpejt u tërhoq prapa një marrëveshjeje që thuhet se ishte nënshkruar me “klientin” e tyre (ata gjithashtu refuzuan të konfirmonin klientin e tyre aktual).
Drejtori i Përgjithshëm i Komunikimeve Daria Pahhota gjithashtu pohoi në një email për Exit se Bashkia e Tiranës do t’i siguronte publikut prova për këtë konkurs, rregulloret e tij, anëtarët e jurisë dhe një raport. Gjithashtu rezultoi që edhe ky të ishte mashtrim.
Jo vetëm që Bashkia e Tiranës refuzoi të dorëzojë këto dokumente, por doli që bashkia e Tiranës nuk kishte një rol të rëndësishëm në të gjithë projektin e rindërtimit të Teatrit Kombëtar. Në vend të kësaj, Ministria e Kulturës formuloi një “ligj të posaçëm” të paprecedent, i cili do t’i heqë Agjencisë së Këshillit Bashkiak të Tiranës pronësinë e tokave publike që zotëron. I njëjti ligj përjashton plotësisht procedurat standarde të prokurimit publik regjistruar në ligj një kompani private të vetme, Fusha shpk.
Ndërkohë, ndërsa aktorët dhe regjisorët organizuan protesta çdo javë derisa u mashtruan në mediat nga pala qeveritare, arkitekti Bjarke Ingels dha një raport pozitiv nga Barcelona ndërsa qeveria miratoi ligjin e posaçëm për teatrin e ri. Kjo nuk ishte gjë tjetër veçse një shkelje e plotë e çdo besimi me pretendimin e “krijimit të mundësive për jetët njerëzore”.
Në arsyetimin e ligjit të posaçëm që qeveria e ka dërguar tani në parlament nëpërmjet një procedure të përshpejtuar. Vlerësohet se i gjithë territori publik i shumë lakmuar në qendrën e Tiranës, prej 8,465 m2, është për qëllim t’i ‘shitet’ blerësit të e paracaktuar, kompaninë së ndërtimit Fusha shpk, në total 95,567,619 lekë (~ 760,000 euro), ose 470 euro / m². Për të krahasuar: apartamente në të njëjtën zonë shiten për 2,500 € / m2.
Për këtë arsye ne jemi përballur me një formë të pashembullt të tjetërsimit dhe grabitjes së tokës shtetërore nga një kompani private dhe një sulmi të plotë mbi parimin e barazisë para ligjit. Për të mos përmendur se ky transaksion, tërësisht i tërhequr nga tregu dhe shqyrtimi publik, dëmton shumë financat e shtetit.
Ekziston vetëm një arsye pse një shtet do të shkaktojë një dëm të tillë në vetvete dhe mbi sundimin e ligjit: korrupsioni masiv.
BIG kështu merr pjesë në korrupsion; kontribuon në korrupsion; dhe mbështet korrupsionin./ Exit.al
O bushat ! Ju sule dhe ketij danezit tani ?
Je i papare. Tamam gore.
Nuk e di a ka komentuesa si _ari dhe stalini gjithashtu ne Danimarke qe ta ‘demaskojne deri ne brez te shtate’ kete Bjarke Ingels se e meriton qelbesira.
Flm shume exit.al.
BIG
merr pjesë në korrupsion; kontribuon në korrupsion mbështet korrupsionin!
BIG eshte partner Ne korrupsion me majen e kupolMafies, dyshen e kellirave: edvin, erion.
Maja e çibanit qe do cpohet aq shpejt sa s’jau kap makuteria e tyre qe do u zere gryken, e sigurte kjo!.
V.o
Pirro e Pavlina Mani
provojne qe
‘Kellire- lista’ ra si fik I kalbet…
S’kina pa gjo akooooooma,
Pavlina, Pirro,
ju e dini besoj qe eshte tentakula (kullapellumb, xhambaz-Gaztori qe deri sot u shit per shume, por ja e verteta, mbeti cipllak, I rane poturet si Shefave)
qe e ka fut emrin tuj.
Qofshi mire, do me vinte mire te pinim kafene ne Tirane, yh
& MeritaSh.
Komentet me mllef ironik shkruan nje me pseudonimin –Prap une-
Ore ti moterqir.. pse te ha bytha ? kopil e bir kopilash.
Ku ka arritur dyshja berishiane Andi-Shkullo! Do te luajne ne dyshen voleboll te plazhit, qe do te zhvillohet ne PD ku arbiter do te jete Saliu, kunder Lulit dhe Mulit! Rezerve eshte Salinjiani! Per dyshen e Lapsit rezerve do te jete ari…!
Une jam kunder financimit te teatrit ne kete forme, duke falur pronen publike, por kjo nuk me ben te mbyll syte nderkohe qe krahasoni mollet me portokallet.
Cmimi de jure me te cilin po shitet toka publike (de facto do shihet ne perfundim te projektit nese do respektoje cilesine e pretenduar) nuk mund te krahasohet me cmimin e apartamenteve, por me te tokes ne ate zone.
Mendoj qe redaksia e Lapsit mund edhe te bej komentin e vet ne te tilla raste, pervec se copy paste.
O ana .. nuk e kupton se keto krahasime debile i ben lapsi jo sepse eshte i pa afte ose nuk i kupton gjerat , por se ka mendjen e shejtanit dhe disa komentues trushplare e gelltisin llokum si ja u servir Bushati , pa u menduar , dhe fillojne komentet prej debilash .
Vlera e 1 m2 truall ( “te fallur”) do te llogaritet pasi te behet ndertimi mbi te dhe vlera e ndertimit te pjestohet me siperfaqen.
Pershembull nese ndertimi kushton 10 miljon euro dhe siperfaqja qe ka zene eshte 1000 m2 atehere vlera e “truallit nen investim” do ti bjeri 10 mije euro per m2 , dhe pastaj kjo vlere duhet te krahasohet me ndertimet rreth e rrotull per te pare nese e kane dhene lire apo shtrenjte truallin. Tani eshte e pamundur ta vleresojne vleren e m2 ne ate zone pa mbaruar ndertimi.
Kuptohet qe eshte e mundur. Shko e kerko te blesh nje prone private per ta zhvilluar, dhe po gjete poshte 1500 euros, je ose genjeshtar, ose njeriu me me fat ne bote.
Se dyti, qeveria nuk ka qellimin te nxjerre te tjeret me fitim. Nese duhet komercializuar zona, pse nuk e nderton vete pronari shtet, ta mbaje pronen publike, ta jape me qera aq sa te gjeneroj te ardhura per Teatrin, por duke e limituar zhvillimin deri sa fitimi te jete zero ne menyre qe impakti ne zone te jete minimal?
Pse duhet te angazohet shteti te siguroje nje fitim mbi 100 milion per privatin?!
Ne cdo shumicen e vendeve europiane vlera e ‘truallit nen investim’ matet me vleren e investimit mbi te pjestuar me siperfaqen e tokes dhe ky faktor pastaj ‘normalizohet’ me nje koeficient te catkuar te cmimit te kesaj lloj siperfaqeje rreth e rrotull investimit. Pra kemi te bejm eme nje model ekonometrik i cili merr ne konsiderate shume parametra si siperfaqja e tokes, vlera e ndertimit mbi te , vlera e te njejtit parameter ne tokat rreth e rrotull, afersia nga qendra e qytetit etj etj etj etj .
Te besh krahasime te tilla per cmimin e m2 dhe te thuash se e ‘falen’ tani , pa fillaur ende investimi eshte te besh propagande medioker.
Kjo qe lexova prej BIG me kujton dikur nje makine te vjeter ku ishte ngjitur nje tabele e shkruar.Kujdes makina ka sinjal alarmi.
Ka shume raste qe vlera e cmimit te tokes -para caktohet-pa u bere investimi ne ate toke truall me firmat perkatese .Kurse vleren qe del mbas investimit nga firma ndertuese kalon direkt ne fitimin e firmes.Supozim 1m2 eshte shitur 450euro.Toka truall eshte 1000m2 x450=450000euro Kurse investimi sa me i madh te jete aq me shume do rritet vlera e truallit po keto te gjitha kalojne ne fafor te firmes ndertuese ,Sepse toka i eshte dhene me cmimin e paracaktuar.