Vladimir Putin ka thënë se do të kandidojë për president në zgjedhjet e marsit 2024, duke e çuar udhëheqësin rus një hap më afër mandatit të pestë në detyrë.
Njoftimi i të premtes pritej gjerësisht dhe ka pak pikëpyetje për rezultatin.
A do ta arrijë ai Jozef Stalinin? Shikoni këtë video të përgatitur nga Lapsi.al:
Për më shumë video si kjo bëjini një like faqes Lapsi Videos në Facebook
Putin ka dominuar sistemin politik të Rusisë dhe median për dy dekadat e fundit, duke burgosur politikanë të shquar të opozitës, si Alexei Navalny dhe Ilya Yashin, të cilët mund të jenë rrezik për atë në zgjedhje. Putini ka fituar zgjedhjet e mëparshme me rezultate dërrmuese, por vëzhguesit e pavarur të zgjedhjeve thonë se ato janë dëmtuar nga manipulime të mëdha.
Zëdhënësi afatgjatë i Putinit në një intervistë të mëparshme tha: “Putini do të rizgjidhet vitin e ardhshëm me më shumë se 90% të votave”.
Sipas reformave kushtetuese që ai orkestroi në vitin 2020, Putin ka të drejtë të kërkojë edhe dy mandate të tjera gjashtëvjeçare pasi mandati i tij skadon vitin e ardhshëm, duke e lejuar atë të qëndrojë në pushtet deri në vitin 2036.
Nëse ai qëndron në pushtet deri atëherë, mandati i tij do të kalojë edhe atë të Joseph Stalinit, i cili sundoi Bashkimin Sovjetik për 29 vjet, duke e bërë Putinin udhëheqësin më jetëgjatë të Moskës që nga perandoria ruse.
Putin, të cilit iu dorëzua presidenca nga Boris Yeltsin në ditën e fundit të vitit 1999, ka shërbyer tashmë si lider rus për më gjatë se çdo sundimtar tjetër përveç Stalinit, duke mposhtur edhe mandatin 18-vjeçar të Leonid Brezhnev.
Zgjedhjet do të mbahen më 17 mars dhe fituesi do të inaugurohet në maj.
Lexo më tej: Gjykata ruse shpall “ekstremiste” lëvizjen LGBT
Zgjedhjet presidenciale janë të parat që do të mbahen që nga pushtimi i Ukrainës nga Rusia në shkurt 2022, me votime që po zhvillohen gjithashtu në ato që Rusia i quan territoret e saj të reja, pjesë të Ukrainës që tani kontrollohen nga forcat ruse.
Putin njoftoi vendimin e tij për të kandiduar pasi u dha ushtarëve që kishin luftuar në Ukrainë me nderin më të lartë ushtarak të Rusisë.
“Kohët janë të tilla që më duhet të marr një vendim. Unë do të kandidoj për postin”, tha Putin në Kremlin pasi u pyet nga një oficer ushtarak për pozicionin e tij në zgjedhje.
Analistët thanë se vendimi i Putinit për të shpallur kandidaturën e tij përpara ushtarëve rusë tregon dëshirën e tij për ta lidhur luftën me fushatën e tij të rizgjedhjes.
“Zgjedhjet kanë për qëllim të legjitimojnë vendimin e tij për të pushtuar Ukrainën,” tha Andrei Kolesnikov, një bashkëpunëtor i lartë në Qendrën “Eurasia Carnegie Russia”, me seli në Moskë. “Ai dëshiron të tregojë se shumica e rusëve e mbështesin luftën”.
Dy kandidatë të tjerë deri më tani kanë njoftuar planet për të kandiduar: ish-deputeti Boris Nadezhdin, i cili mban një vend në një këshill bashkiak në rajonin e Moskës dhe Yekaterina Duntsova, një gazetare dhe avokate nga rajoni Tver në veri të Moskës, e cila dikur ishte anëtare e një legjislativi vendor.
Nacionalisti rus pro-luftës dhe kritiku i Putinit, Igor Girkin, ka treguar gjithashtu se dëshiron të kandidojë për president, por nuk ka gjasa të renditet në fletën e votimit duke qenë se ai është në pritje të gjykimit për akuzat për ekstremizëm.
Kandidatë të tjerë miqësorë të Kremlinit nga “opozita sistematike” gjithashtu pritet të konkurrojnë, nën një sistem të orkestruar nga Kremlini që shpesh përshkruhet si “demokracia e menaxhuar”.
Analistët dhe ish-punonjësit e Kremlinit thonë se zgjedhjet presidenciale synojnë gjithashtu t’i sinjalizojnë elitave se Putini është ende në mënyrë të vendosur në kontroll të vendit, pavarësisht kryengritjes së dështuar verore të kreut të Wagner, Evgeniy Prigozhin, që shkaktoi krizën më të madhe mbi regjimin që kur Putini u bë President.
“Për Putinin, është thelbësore t’u tregojë elitave se ai përfaqëson njerëzit, se është e kotë të shkosh kundër tij,” tha Abbas Galyamov, një konsulent politik dhe ish-shkrues i fjalimeve të Putinit.
Duke folur nga burgu këtë javë, Navalny u kërkoi rusëve të votonin për këdo përveç Putinit.
“Për Putinin, zgjedhjet e vitit 2024 janë një referendum për të miratuar veprimet e tij, për të miratuar luftën”, tha Navalny në një deklaratë në internet të postuar nga mbështetësit e tij. “Le t’i prishim planet e tij dhe t’i bëjmë të mundur që askush më 17 mars të mos interesohet për rezultatin e manipuluar, por që e gjithë Rusia e pa dhe e kuptoi: vullneti i shumicës është që Putini të largohet.”
Në një deklaratë të guximshme politike, aleatët e Navalny në Fondacionin Kundër Korrupsionit të enjten vendosën tabela anti-Putin të maskuar si urime të Vitit të Ri nëpër disa qytete të mëdha që shkruanin “Rusia” dhe “Gëzuar Vitin e Ri”. Por një kod i madh QR në tabela çoi në një faqe interneti të titulluar “Rusia pa Putin”.
The Guardian, përshtati në shqip ©LAPSI.AL