Pse humbja e Ukrainës në Avdiivka errëson Perëndimin

Është një moment kyç, ku përparimet ruse dhe atrofia perëndimore kërcënojnë të transformojnë luftën më të madhe tokësore në Evropë që nga vitet 1940.

Të udhëtosh nga Konferenca e Sigurisë në Mynih drejt vijës së parë të Ukrainës, kupton se zhgënjimi dhe lutjet e liderëve perëndimorë dhe presidentit ukrainas Volodymyr Zelensky kanë dëshpërim. Paralajmërimet se Ukraina mund të pësojë pengesa në vijën e parë nëse Kongresi i Shteteve të Bashkuara vazhdon të mbajë një paketë ndihme prej 60 miliardë dollarësh, tani janë shndërruar në një realitet të hidhur, brutal.

Premtimet dhe retorika e kostumeve dhe limuzinave të Mynihut deri më tani kanë qenë të pakta. Ukraina po humb njerëz dhe tokë. Është e gjitha shumë reale, shumë e menjëhershme dhe e zymtë. Pas muajsh ngërçi, mundësia e ndryshimeve gjithëpërfshirëse në vijën e frontit është mjaft reale.

(Ushtarët ukrainas të Brigadës 71 qëllojnë artileri në drejtim të Avdiivka më 18 shkurt 2024.)

Vdekja e tmerrshme e liderit të opozitës ruse, Alexey Navalny, tregoi se brutaliteti i regjimit të Putinit ishte përforcuar. Presidenti i Letonisë foli për “vrasje”, ministri gjerman i mbrojtjes u shpreh se vdekja tregoi se Rusia ishte “e gatshme dhe e aftë të provokonte” Perëndimin. Ukraina arsyetoi se ishte provë e qartë se Putini ishte një njeri shumë irracional për të negociuar. Për konferencën e Mynihut, udhëheqësit evropianë kishin frikë se do të mbushej nga dyshimet mbi qasjen e presidencës së ardhshme të Trump për aleancën e NATO-s.

Konferenca përfundoi pa përparim të madh. Presidenti i SHBA Joe Biden kishte thënë në vitin 2021 se vdekja e Navalny do të çonte në “pasoja shkatërruese” për Rusinë. Megjithatë, paketa e mjeteve sanksionuese të Shtëpisë së Bardhë është zbrazur disi që nga pushtimi i vitit 2022 dhe që nga vdekja e Navalny-t, nuk është shpallur asnjë masë. Në të vërtetë, Zëvendëspresidentja Kamala Harris mund të qortojë vetëm “mjeshtërinë e lojës politike” të një Kongresi të udhëhequr nga republikanët që sapo ka marrë dy javë pushim.

Lexo më tej: Profil/ Historia e panjohur e Alexei Navalny, armikut të Putin 

Ndërkohë, Zelensky, duke dalë në skenë në Mynih menjëherë pasi Ukraina njoftoi tërheqjen e saj nga qyteti i rëndësishëm i vijës së frontit lindor Avdiivka të shtunën, gjeti klimën e disfatës në Ukrainë dhe klimën e egërsisë në Rusi, e nuk bëri pothuajse asgjë për të afruar miliardat e nevojshme urgjentisht të SHBA.

(Presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky dhe zv.presidentja e SHBA-së, Kamala Harris si dhe anëtarët e delegacioneve të tyre takohen për bisedime në Konferencën e Sigurisë së Mynihut në Mynih më 17 shkurt 2024.)

Në vetvete, humbja e Ukrainës, Avdiivka, nuk paralajmëron një ndryshim gjigant në fatin e Kievit. Ajo ka vetëm një rëndësi të moderuar strategjike. Por Ukraina e mbajti atë për një dekadë, që nga pushtimi i parë i Rusisë në vitin 2014. Ukraina njoftoi një tërheqje vullnetare pas muajsh presioni të jashtëzakonshëm rus, një zgjedhje ndoshta e nxitur nga disa realitete politike. Mbrojtja e Bakhmutit, një qytet tjetër në frontin lindor që Moska ishte e gatshme të humbiste mijëra jetë për ta marrë vitin e kaluar i kushtoi Kievit burimet që do t’i kishte bërë më mirë kundërsulmimit të saj në jug verën e kaluar.

(Harta ku aktualisht tregohet përparimi rus, zonat e kontrolluara nga Rusia, dhe kundërsulmet e pretenduara nga Ukraina)

Ajo kundërofensivë dështoi dhe riorganizimi i pushtetit më të lartë të Ukrainës, në të cilin arkitekti i sulmit të dështuar të verës, gjenerali Valerii Zaluzhnyi, u zëvendësua nga zëvendësi i tij i lartë Oleksandr Syrsky, vjen në kohën më të keqe dhe më të mirë, varësisht se me kë po flisni. Armiqësia midis Zelenskit dhe shefit të tij ushtarak ishte bërë një shpërqendrim për përpjekjet e luftës dhe qartësisht nevojiteshin ide të reja.

Megjithatë, gjenerali Syrsky duhet të zëvendësojë një komandant pothuajse ikonik, i cili është thellësisht i popullarizuar me trupat dhe civilët, në një kohë kur Ukraina është e bllokuar në të gjitha drejtimet. Ai nuk ka kohë për të bërë një bilanc apo rivlerësim. Disa analiza e kanë parë aktin hapës të tërheqjes së Syrsky nga Avdiivka si një përpjekje për të treguar se ai është një kujdestar më mbrojtës i jetëve të trupave sesa do të sugjeronte reputacioni i tij i fortë.

Kievi tani po përballet me rritjet ruse në shumë fronte. Pas Avdiivkës, rusët mund të përpiqen të fshijnë fshatrat e tjerë përreth. Megjithatë, rënia e kësaj qendre hekurudhore liron njësitë e Kremlinit dhe fuqinë ajrore për të luftuar diku tjetër.

Shtrirja e aftësive dhe qëllimit të Rusisë është e paqartë për momentin, dhe është e rëndësishme të kujtojmë rrëmujën dhe kolapsin në të cilin ata gjendeshin një vit më parë teksa ishin nën të njëjtin president dhe ministër të mbrojtjes. Por rusët kanë shumë nevojë për të demonstruar një fitore përpara rizgjedhjes së Putinit si president, më pak se një muaj nga tani. Kompleksi i tyre ushtarako-industrial duket se po zhurmon në prodhimin e materialeve të luftës dhe arkat e Kremlinit nuk kanë qenë kurrë më të mbushura.

(Makina janë parë në periferi të Avdiivka më 14 shkurt 2024.)

Do të ishte gabim të mendohej se Putini, me aparatin e tij shtetëror dhe ekonominë tashmë të konfiguruar plotësisht për konflikt të gjatë, i ka frenuar ambiciet e tij. Ai madje foli për Poloninë, një anëtare e NATO-s, si një vasal i gabuar në intervistën e tij të fundit me Tucker Carlson. Se sa larg është i gatshëm Putini të shkojë mbetet e paqartë, por fakti që përgjigja e pyetjes nuk dihet duhet të jetë shkak për shqetësim.

Lexo më tej: Intervista/ Mesazhet që Putin i dërgoi botës për luftën 

Aseti kryesor i forcave ruse tani është këmbëngulja dhe pashpirtësia. Moska ka diçka që Kievit i mungon, dhe kjo është një fluks i vazhdueshëm rekrutësh (rekrutët, mercenarët, të burgosurit) për vijën e parë, të cilën ajo është e gatshme t’i shpërdorojë për objektiva të vogla, me sulme frontale të paimagjinueshe, dhe mund t’i zëvendësojë trupat e humbur me një ritëm marramendës.

Nga ana tjetër, Ukrainës i mungon fuqia punëtore dhe po ngec në një vendim për të zgjeruar draftin për të përfshirë 25 dhe 26-vjeçarët. Gjenerali i shkarkuar Zaluzhnyi donte 500,000 burra të tjerë, dhe kjo ende nuk ka ndodhur. Mungojnë municionet, dhe në linjat e frontit të rrezikuara, Ukraina duhet të racionojë predha, ndërsa forcat e Moskës mund të mbështeten edhe në furnizime nga larg deri në Korenë e Veriut për të mbajtur artilerinë e tyre plot e përplot me municione. Ndihma perëndimore, e shtyrë nga Bashkimi Evropian muajin e kaluar, është ende e pakët për shkak të mosfunksionimit të republikanëve në Kongres. Kongresi ka shkuar në një pushim dy-javor.

(Një pamje e ndërtesave të shkatërruara të qytetit në Avdiivka më 15 shkurt 2024.)

Ndikimi i pavendosmërisë së Kongresit është tashmë katastrofik. Besimi (ndoshta i disa republikanëve të painformuar) se nëse Ukraina injorohet mjaftueshëm, Putini do të ndalet disi dhe thjesht do të largohet, tashmë është ekspozuar si deluzion.

Kremlini nuk do të ndalet. Ukraina do të vazhdojë të dobësohet pa ndihmën perëndimore. Lufta nuk do të largohet. Dhe vendimet me të cilat Perëndimi do të përballet në muajt e ardhshëm nuk janë marrë. Të paktën nëse ata janë të gatshëm të vazhdojnë me ndihmën e parëndësishme mbi të cilën janë duke u përpjekur aktualisht. Por rreziku është se në vend të kësaj, ata mund të përballen me pyetje më të mëdha ekzistenciale në lidhje me ofrimin e më shumë ndihme, shumë urgjentisht, për të ndaluar që lufta e Ukrainës të bëhet e Europës.

CNN, përshtati në shqip ©LAPSI.AL