Nesër zgjedhjet e ndërmjetme në SHBA/ Pse janë kaq të rëndësishme

Zgjedhjet amerikane të nesërme (midterm), më 8 nëntor, do të kenë një ndikim të madh në drejtimin e kombit, si dhe në fatin e njerëzve dhe partisë në pushtet në Shtëpinë e Bardhë.

Joe Biden nuk është në fletëvotim kësaj radhe. Zgjedhjet e ndërmjetme vendosin se kush kontrollon Kongresin, si dhe legjislaturat e shtetit dhe zyrat e guvernatorit. Por zgjedhjet do t’u japin votuesve një mundësi për të shprehur në mënyrë indirekte pikëpamjet e tyre për presidencën e Biden dhe drejtimin aktual të vendit.

Me ekonominë amerikane në vështirësi dhe votuesit të shqetësuar për krimin dhe imigracionin pa dokumente, vendimi mund të jetë i ashpër për presidentin aktual. Për më tepër, rezultati do të ndikojë në fushën e lojës për fushatën presidenciale të vitit 2024. Veçanërisht do të krijojë ose minimalizojë shanset që Donald Trump të kandidojë përsëri.

Këtu janë pesë arsye pse këto zgjedhje janë kaq të rëndësishme:

1. Të drejtat ose kufizimet e abortit

Riformësimi i Kongresit mund të ndikojë drejtpërdrejt në jetën e përditshme të amerikanëve në të gjithë vendin. Aborti është një shembull i mirë.

Në qershor, Gjykata e Lartë rrëzoi të drejtat e mbrojtura me kushtetutë të abortit. Të dyja partitë kanë propozuar tashmë ligje të reja mbarëkombëtare nëse fitojnë kontrollin e Kongresit në zgjedhjet e ndërmjetme.

Demokratët premtojnë të mbrojnë të drejtat e grave për të kryer një abort. Ndërsa, republikanët kanë propozuar një ndalim kombëtar të abortit pas 15 javësh të shtatzënisë.

Në nivel shtetëror, rezultati i garave kryesore të guvernatorit dhe lokale në fushat tradicionale të betejës politike si Pensilvania, Wisconsin dhe Michigan mund të nënkuptojë vendosjen e kufizimeve të mëtejshme të abortit atje.

Kush fiton kontrollin e Kongresit dhe kush fiton pushtetin në shtete do të ndikojë gjithashtu se në çfarë përqendrohen politikat e tjera përveç abortit.

Nëse republikanët mbizotërojnë, prisni që imigracioni, të drejtat fetare dhe trajtimi i krimit të dhunshëm të jenë prioritet.

Për demokratët, mjedisi, kujdesi shëndetësor, të drejtat e votës dhe kontrolli i armëve do të vazhdojnë të mbeten të larta në axhendë.

2. Radha e republikanëve për të hetuar demokratët

Megjithatë, zgjedhjet e ndërmjetme do të kenë një ndikim përtej qarqeve politike.

Të kontrollosh Kongresin do të thotë të kesh fuqinë për të nisur hetime.

Për dy vjet, demokratët kanë kufizuar sasinë e kontrollit me të cilin është përballur Shtëpia e Bardhë. Përkundrazi, ata e kanë bërë sulmin e 6 janarit në Kapitolin e SHBA-së në 2021 një fokus kryesor.

Ata kanë intervistuar qindra njerëz dhe kanë mbajtur seanca dëgjimore për atë që ndodhi atë ditë. Këto, në një përpjekje për të zbuluar se çfarë dinte Shtëpia e Bardhë e Trump paraprakisht, dhe si u përgjigj. Ata pritet të publikojnë një raport para fundit të vitit.

Por e gjithë kjo duket se do të ndryshojë. Republikanët, të cilët tashmë po parashikojnë kontrollin e Dhomës së Përfaqësuesve, thonë se do të mbyllin komisionin hetimor të 6 janarit. Gjithashtu do të nisin një seancë dëgjimore për lidhjet e biznesit të djalit të Joe Biden, Hunterit me Kinën.

Ata synojnë të shikojnë politikat e imigracionit të administratës Biden. Apo edhe tërheqjen e SHBA nga Afganistani dhe origjinën e pandemisë së koronavirusit në Kinë.

Nëse republikanët marrin gjithashtu kontrollin e Senatit të SHBA-së, prisni që procesi për konfirmimin e njerëzve që Biden zgjedh për të punuar në gjykatat federale dhe agjencitë kryesore qeveritare të bllokohet plotësisht.

3. E ardhmja e Joe Biden

Zgjedhjet e ndërmjetme zakonisht konsiderohen si një referendum në dy vitet e para të një mandati presidencial. Zakonisht partia në pushtët i humb këto zgjedhje.

Vlerësimet e miratimit të Biden kanë qenë të dobëta për më shumë se një vit. Ndërsa pasuritë e demokratëve dukej se ishin rikuperuar gjatë verës, inflacioni i lartë dhe shqetësimet për ekonominë janë rikthyer në shtrirjen përfundimtare të fushatës për zgjedhjet e ndërmjetme, duke i lënë demokratët me një betejë të vështirë për të mbajtur të dy dhomat e Kongresit.

Në dy vitet e tij të para si president, Biden ka miratuar disa ligje të reja. Për ndryshimin e klimës, kontrollin e armëve, investimet në infrastrukturë dhe varfërinë e fëmijëve. Këto ligje janë miratuar pavarësisht shumicës së tij të ngushtë në Kongres.

Megjithatë, nëse një nga këto dhoma kalon te republikanët, ata do të kishin fuqinë për të ndaluar miratimin e projektligjeve demokratike nga Kongresi dhe rezultati do të ishte bllokim.

Një palë zgjedhje të dobëta për demokratët do të interpretoheshin shpejt si një shenjë e dobësisë së vazhdueshme politike të Joe Biden. Një rezultat i tillë mund të rinovonte thirrjet që Biden të largohej për një demokrat tjetër kur të fillonte sezoni i fushatës presidenciale 2024.

Presidenti dhe këshilltarët e tij këmbëngulin se ai do të kërkojë rizgjedhjen. Megjithatë, dhe rrëzimi i një presidenti në detyrë në zgjedhjet paraprake – kur kandidatët nga e njëjta parti konkurrojnë për nominimin – ka ndodhur vetëm një herë në epokën moderne politike.

4. Nëse Trump kandidon sërish

Ndryshe nga presidentët e fundit të mundur, Trump nuk është larguar nga politika në heshtje.

Ai duket se ka ende interes për t’u rikthyer në Shtëpinë e Bardhë në vitin 2024. Dhe, zgjedhjet e ndërmjetme mund të forcojnë dorën e tij ose të shuajnë shpresat e tij. Ndërsa Trump nuk është në fletën e votimit, dhjetëra nga kandidatët e tij të zgjedhur po konkurrojnë në gara të profilit të lartë në të gjithë SHBA.

Ish-presidenti ishte në gjendje të ngrinte disa kandidatë për Senat, si ish-futbollisti Herschel Walker në Gjeorgji, mjeku i televizionit Mehmet Oz në Pensilvani dhe autori populist JD Vance në Ohio, mbi politikanë më tradicionalë republikanë, pavarësisht kundërshtimeve të udhëheqësve të moshuar republikanë.

Nëse ata fitojnë, kjo mund të provojë se instinktet e tij politike janë të mprehta. Gjithashtu se marka e tij e politikës konservatore ka tërheqje kombëtare. Por nëse republikanët dështojnë në Kongres, dhe kjo është për shkak të dështimit të kandidatëve jokonvencionalë të zgjedhur nga Trump, ish-presidenti mund të mbajë mbi supe fajin.

Një rezultat i tillë do të rriste shpresat e rivalëve presidencialë të Trump brenda partisë. Si Guvernatori i Floridës, Ron DeSantis, ashtu dhe Guvernatori i Teksasit, Greg Abbott, janë në garë për rizgjedhje në nëntor dhe mund t’i përdorin rezultatet si një trampolinë për fushatën e tyre për të fituar nominimin republikan në 2024.

5. A do të bëjnë zgjedhjet mohuesit e zgjedhjeve?

Zgjedhjet e ndërmjetme të këtij viti do të jenë zgjedhjet e para federale që nga sulmi i 6 janarit në Kapitolin e SHBA. Ditë kur mbështetësit e Trump u përpoqën të ndalonin certifikimin e fitores zgjedhore të Joe Biden.

Larg nga ndëshkimi për trazirat, Donald Trump ka vazhduar të vërë në dyshim rezultatet e atyre zgjedhjeve. Ai ka mbështetur në mënyrë aktive kandidatët republikanë të cilët thonë se atij iu vodh fitorja.

Shumë prej këtyre kandidatëve, si kandidatët për sekretarin e shtetit Mark Finchem në Arizona dhe Jim Marchant në Nevada dhe kandidati për guvernator Doug Mastriano në Pensilvani, po konkurrojnë për zyra ku do të kenë të paktën njëfarë kontrolli mbi sistemet zgjedhore të shtetit të tyre, duke shkuar në garën presidenciale të vitit 2024. .

Këta politikanë, nëse zgjidhen, mund të refuzojnë të certifikojnë rezultatet e zgjedhjeve të shtetit të tyre në një zgjedhje të ngushtë.

Ata gjithashtu mund të bashkohen me padi kundër lokaliteteve bazuar në pretendimet për korrupsion elektoral. Ose të miratojnë rregulla dhe rregullore të reja që kufizojnë disa metoda të votimit. Si me postë, apo edhe përmes kutive të votimit.

Në vitin 2020, nën presionin e Trump për të ndryshuar disa nga rezultatet, zyrtarët republikanë në shumë shtete refuzuan të përkuleshin ndaj kërkesave të tij.

Dy vjet nga tani, nëse zhvillohen zgjedhje të ngjashme të kontestuara, rezultati i këtyre llojeve të sfidave mund të jetë krejt i ndryshëm.

BBC, përshtati në shqip ©LAPSI.AL