• |
ide | kryesore

Vapë brutale e shi i dendur: Globi një javë nën kthetrat e motit ekstrem 

Arkiva, F1, Planet
Temperaturat



Temperaturat arritën deri në 53.3C në SHBA dhe përmbytjet goditën Korenë e Jugut dhe Indinë. Shirat marrin jetë njerëzish. Çfarë poi ndodh botës këtë verë. 

52.2°C në Kinë

Një vendbanim i largët në rajonin veriperëndimor të Xinjiang vendosi një rekord kinez prej 52.2°C të dielën, në një vend që po luftonte me temperaturat -50°C gjashtë muaj më parë. Sanbao është në “Depresionin Turpan”, një pellg i thatë dunash rëre dhe liqenesh të tharë ku u regjistrua 50.3°C në vitin 2015. Pekini kaloi rekordin e tij për ditët me temperaturë të lartë në një vit të martën, me 27 ditë mbi 35°C. Temperatura në periferitë e saj jugore u rrit edhe më lartë të mërkurën në 36.3°C.

53.3°C në SHBA

Temperaturat në “Furnace Creek” në Luginën e Vdekjes në Kaliforni, e cila mban rekordin për vendin më të nxehtë në Tokë, arritën 53.3°C të dielën, duke iu afruar nivelit më të lartë të të gjitha kohërave prej 56.7°C në korrik 1913. Ndërsa moti veror që thyen rekord vazhdoi të prekë miliona njerëz në SHBA, e marta shënoi ditën e 19-të që në qytetin e Phoenix në Arizona që temperatura ndejti për pesë ditë të paktën 43.3°C – periudha më e gjatë e kohës në një nxehtësi kaq brutale. Diku tjetër përmbytjet e rënda goditën Kentakin dhe verilindjen pasi temperaturat në rritje bënë që retë të mbanin më shumë lagështi.

Reshje ekstreme në Korenë e Jugut

Shiu i dendur ka goditur rajonet qendrore dhe jugore të Koresë së Jugut që nga java e kaluar, duke lënë 46 të vdekur dhe katër të zhdukur. Katërmbëdhjetë vdekje ndodhën në një nënkalim në qytetin e Cheongju, ku më shumë se një duzinë makinash u përmbytën të shtunën kur u shemb një mbajtëse lumi. Në provincën juglindore të Gyeongsang-ut të Veriut, 22 persona vdiqën, shumë prej tyre si pasojë e rrëshqitjeve të dheut dhe daljeve të përrenjve. Qindra shtëpi u shkatërruan, 30,000 hektarë tokë bujqësore u dëmtuan dhe 700,000 bagëti u vranë.

46.7°C në Itali

Temperaturat në pjesë të Siçilisë tejkaluan 46 gradë Celsius të mërkurën mes valës së nxehtë të egër që shtrihet në Europën Jugore. Temperaturat më ekstreme u regjistruan në zonën midis Mazara del Vallo në provincën e Trapanit dhe Sciacca në provincën e Agrigento; 48.8°C e regjistruar në Floridia, Sicili, në vitin 2021 konsiderohet zyrtarisht temperatura më e lartë e regjistruar në Europë. Në Romë, 41.8C u arrit të martën, duke thyer rekordin e mëparshëm prej 40.7°C të vendosur në qershor 2022 dhe Sardenja përjetoi maksimumin prej 45°C. Ministria e Shëndetësisë e Italisë vendosi 23 qytete duke përfshirë Romën, Firencen, Bolonja, Barin, Catania, Cagliari, Palermo dhe Torino në alarm të kuq.

Shi ekstrem në Indi

Të paktën 10 njerëz u vranë në shtetin perëndimor indian të Maharashtra dhe 100 u raportuan të zhdukur kur një rrëshqitje dheu goditi fshatin malor të Irshalwadi, 35 milje nga Mumbai, pasi ranë deri në 40 cm shi në 24 orë. Veriu i Indisë ka marrë 41% më shumë shi se normalisht në një sezon erërash dhe më shumë se 100 njerëz kanë vdekur nga përmbytjet dhe rrëshqitjet e dheut që nga 1 qershori. Në Taj Mahal, lumi Yamuna këtë javë arriti në muret e kompleksit për herë të parë në 45 vjet, duke zhytur disa monumente historike dhe kopshte.

43°C në Greqi

Mijëra njerëzve u është dashur të largohen nga shtëpitë e tyre si pasojë e zjarreve në pyje dhe shumë të tjerë kanë humbur pronat. Të mërkurën, bombarduesit e ujit të ardhur nga Italia dhe Franca iu bashkuan operacionit për të shuar flakët shpesh të ndezura nga erërat e forta. Temperaturat parashikohen të arrijnë në 44 gradë Celsius gjatë fundjavës, ndërsa meteorologët grekë thonë se më e keqja nuk ka ardhur ende. Stafi në Akropol dhe vende të tjera antike ndaluan punën për katër orë në ditë nga e enjtja në shenjë proteste ndaj kushteve të punës. Qasja në Akropolin e listuar në Unesco ishte kufizuar për tre ditë nga e premtja e kaluar, por masat u hoqën të hënën pasi termometri ra pak.

44°C në Marok

Afrika e Veriut gjithashtu ka qenë e përvëluar dhe shërbimi meteorologjik i Marokut lëshoi ​​një alarm të kuq të nxehtësisë ekstreme për pjesët jugore të vendit. Maroku mund të jetë mësuar me motin e nxehtë, por po përjeton temperatura mbi mesataren tipike të gushtit se korrikut, duke shkaktuar frikë nga mungesa e ujit. Javën e kaluar Algjeria dhe Maroku regjistruan disa nga temperaturat e tyre më të larta ndonjëherë, duke arritur në 48°C. 

37.3°C në Japoni

Disa pjesë të Japonisë përjetuan temperaturat e tyre më të larta në më shumë se katër dekada të dielën, duke përfshirë qytetin Hirono në prefekturën Fukushima, ku u regjistruan 37.3°C. Televizionet iu kërkuan njerëzve të qëndrojnë brenda në fillim të javës, pasi alarmet për goditje të nxehtësisë u dhanë në 32 nga 47 prefekturat, kryesisht në rajonet qendrore dhe jugperëndimore. Gjatë fundjavës veriu i vendit ka vijuar të përfshihet nga shirat e rrëmbyeshëm që kanë zgjatur më shumë se një javë.

38°C në Gaza

Një valë e nxehtë në Rripin e Gazës ka përkeqësuar mungesat e energjisë dhe ka shkaktuar pakënaqësi në mesin e banorëve vendas, më shumë se 2.3 milionë prej të cilëve jetojnë në një rrip të ngushtë toke të shtrydhur midis Egjiptit dhe Izraelit, duke vuajtur nga ndërprerjet e energjisë deri në 12 orë në ditë. Shumë ndanë video të errësirës gjatë natës dhe të fëmijëve të tyre që flinin në dysheme për t’u freskuar. Zona ka nevojë për rreth 500 MW energji në ditë në verë, sipas zyrtarëve. Ai merr 120 MW nga Izraeli, ndërsa termocentrali i vetëm i rripit furnizon 60 MW të tjera.

©LAPSI.AL 



3 Comments

  1. VADH PERSE ASNJEHERE NUK DISKUTOHEN SHKAKTARET E KESAJ GJENDJE EKSTREME thotë:

    KUSH JAN SHKAQET SHKAKTARET DERI KUR DO MBAJM MBI SUPET TONA PADREJTESIT E MIZOREVE TE CILET PLANIFIKOJN ORIJENTOJNE MENAXHOJN DHE ORIENTOJNE CDO GJE QE NEVE NA MBAN NE EKSTREM QE TE JEN MIRE VETEM NJE GRUSHT NJERZISH NDERSA TE GJITHEVE PO NA FUNDOSIN DUKE FUNDOSUR DHE VETEN PA E KUPTUAR

  2. KEMI HYR NE NJE FAZE EKSTREME ZHVILLIMI QE NUK PREMTON GJAT URGJENTISHT OSE DUHET TE NDRYSHOJM PERSHTATEMI ME LIGJET E JETES SI FUNKSIONON EKUJLIBER OSE PRITSHMERIT DO JEN SHKATRRIMI YN NE FAKT TE GJITH DUAM JETEN TE DREJTEN HAKUN DHE SPRANOJM PADREJTESIN POR PA KUPTUAR ZHVILLIMET KAN TREGUES QE I MBEM PADREJTESI VETES SEPSE U ANGAZHUAM NE PADREJTESI NDAJ GJITHCKAJE HARRUAM SE GJITHCKA FUNKSIONON SI UNITET MUNDESIT JAN AKOMA PER MIR POR NE ENDE SPO REFLEKTOJM POZITIVISHT CFAR PO PRESIT TE SHIJOJM LLIMBJE NDESHKIM HYJNOR

Lini një Përgjigje

Adresa juaj email s’do të bëhet publike. Fushat e domosdoshme janë shënuar me një *