Profil/ Kush është “I çmenduri” që u zgjodh President i Argjentinës

Miqtë dhe armiqtë e presidentit të ardhshëm të Argjentinës e krahasojnë atë me kolegët e tij populistë të krahut të djathtë si Donald Trump apo Jair Bolsonaro. Të tjerë, e kanë konsideruar ekonomistin me flokë të shthurura si një përzierje e Boris Johnson dhe kukullës vrasëse “Chucky”. Por kur këshilltarja e imazhit të Javier Milei konceptoi modelin e tij të pazakontë të flokëve, kishte në mendje dy burra të ndryshëm: Elvis Presley dhe Wolverine.

“Ai duket si Wolverine. Ai vepron si Wolverine. Ai është si një anti-hero” – thotë Lilia Lemoine, një kongresmene e zgjedhur në krah të aleatit të saj anti-establishment, në një interviste të fundit në Buenos Aires. Lemoine, emri i së cilës është Lady Lemon, thotë se ajo sheh ngjashmëri të habitshme midis presidentit të zgjedhur të Argjentinës dhe personazhit të paqëndrueshëm të Marvel.

“[Wolverine] është shumë besnik dhe i guximshëm… Ai mund të zemërohet vërtet dhe të jetë agresiv me armiqtë e tij, por vetëm kur sulmohet. Ai kurrë nuk do që të vrasë dikë ose nuk do të sulmojë dikë pa asnjë arsye” – thotë 43-vjeçarja duke këmbëngulur se edhe Milei ka gjithashtu një anë të butë.

“Ai është i adhurueshëm” – pohon Lemoine duke e quajtur libertarianin e ekstremit të djathtë si “njeriu më i kërkuar në Argjentinë për momentin”.

Nuk ka qenë gjithmonë kështu. Një biografi e paautorizuar e Mileit, i cili të dielën mundi rivalin e tij peronist në zgjedhjet më të rëndësishme të Argjentinës në dekada, e përshkruan atë si një i vetmuar i çuditshëm që vuajti një fëmijëri nga abuzimi prindëror dhe ngacmimi në shkollë gjatë viteve 1980 kur edhe iu dha pseudonimi “El Loco” (I çmenduri).

“Më shumë se idetë e Mileit, ajo që më shqetëson është gjendja e tij shpirtërore dhe stabiliteti emocional”, – thotë autori i librit, Juan Luis González. Si një dashamirës i muzikës, Milei ishte këngëtari kryesor i një grupi të kopertinës “Rolling Stones” të quajtur “Everest”, por sipas Lemoine ai pëlqen edhe Bob Marley si dhe Verdin.

“Ai e do operën. Ai këndon opera. Ai nuk është shumë i mirë, por mos i thuaj se e thashë këtë”, – thotë ajo. Milei ishte më i suksesshëm si një personalitet mediatik, duke gjetur famë si një ekspert ekonomie në shfaqjet televizive argjentinase ku ai fliste për mjerimin e inflacionit, por edhe për të mirat e seksit tantrik.

“Secili njeri ka dinamikën e tij. Në rastin tim të veçantë, unë ejakuloj çdo tre muaj” – mburrej Milei një herë në transmetim. Deklarata të tilla dhe prirja e Mileit për të tërhequr vëmendjen me fjalë të ndyra e bënë atë një emër të njohur dhe e ndihmuan të fillonte një karrierë në politikë rreth 5 vjet më parë.
Ekonomisti libertarian u zgjodh në kongres në vitin 2021 për partinë e tij Libertad Avanza (Liria përparon) dhe u përfshi në garën presidenciale në mes të zemërimit të votuesve për korrupsionin dhe keqmenaxhimin e vendit për të cilën ata fajësojnë krizën më të keqe ekonomike të Argjentinës në dekada.

“Vota për të përfaqëson një përpjekje të dëshpëruar për diçka të re, çfarëdo që të ndodhë” – tha Benjamin Gedan, një specialist argjentinas nga qendra “Wilson”. “Opsioni që [votuesit kishin] ishte: ose të njëjtat kushte katastrofike ekonomike ose një bast radikal për një të ardhme potencialisht të ndritshme, por me shumë rreziqe negative.”

Gedan beson se do të ketë “shumë pendim nga konsumatorët në Argjentinë” nëse Milei do të ndiqte qoftë edhe një pjesë të vogël të ideve të tij. Këto ide përfshijnë legalizimin e shitjes së organeve njerëzore, uljen në mënyrë dramatike të shpenzimeve sociale, nënvlerësimin e krimeve të diktaturës së Argjentinës 1976-83 dhe ndërprerjen e lidhjeve me dy partnerët më të rëndësishëm tregtarë të Argjentinës, Brazilin dhe Kinën.

Gjatë fushatës, Milei u zotua të shkrijë Bankën Qendrore të Argjentinës dhe të dollarizojë ekonominë. Ai u shfaq me një sharrë elektrike me motor që synonte të simbolizonte shkurtimet e forta që ai beson se do të ndihmojnë në stabilizimin e ekonomisë dhe “shfarosjen” e inflacionit të shfrenuar.

Biografja e Mileit tregon se disa nga ato ide mund të kenë ardhur nga 5 qentë e tij të klonuar mastiff, të cilëve u ka vënë emra ekonomistësh si Murray Rothbard apo Robert Lucas.

“Ata janë 2 metra të gjatë, peshojnë si 100 kg… Ai i quan si fëmijët e tij me 4 këmbë”, – thotë Lemoine, duke qeshur me pretendimet se lideri i ardhshëm i Argjentinës merr këshilla politike nga ato kafshë. Shumë ekspertë besojnë se Milei do të detyrohet të moderohet pasi të marrë detyrën muajin e ardhshëm dhe se do të luftojë për të zbatuar propozimet e tij më të diskutueshme. Partia e Mileit kontrollon vetëm 38 nga 257 vendet në dhomën e ulët të Argjentinës dhe vetëm 8 nga 72 në senat.

Por të dielën mbrëma Milei tregoi pak shenja të zbehjes së vizionit të tij për ekonominë e dytë më të madhe të Amerikës së Jugut.

“Ndryshimet që i duhen këtij vendi janë drastike”, – deklaroi ai duke kopjuar planet e Trumpit “për ta bërë Argjentinën sërish të madhe”. Edhe para se të shpallej fitorja e Mileit, Lemoine tha se ishte e sigurt që se idetë e tij do të triumfonin.

“Jam i lumtur sepse e pashë që në fillim. Është mirë të dish që kishe të drejtë edhe kur askush nuk besonte në të”, – thotë ajo. ©The Guardian, LAPSI.al