Dasmat shqiptare para viteve 90-të nuk kanë qënë aspak të zakonshme. Michel Setboun hyn tek ata fotografë të huaj që kanë patur mundësi të shohin disa prej tyre gjatë komunizmit për ti fokusuar në aparatin fotografik. Prej vitesh ato kanë ngjallur kureshtjen e çdo vizitori në ekspozitat e Setboun.
Tashmë këto foto ku nusja është e mbytur e tëra në vaj, dhe nuk është aspak e gëzuar mund të shihen në ekspozitën “Fundi. Fillimi, Shqipëria 1981-1991” që vijon të qëndrojë e hapur në COD.
Në fund të viteve 80-të një prej këtyre fotove është realizuar në një dasmë në veri të Shqipërisë. Nëse e sheh me kujdes nusja duket e tmerruar, po kështu edhe njerëzit që e shoqërojnë. Dalja e vajzës nga dera e shtëpisë së babait ka qenë një rit i shoqëruar me lot e trishtim nga njerëzit e shtëpisë teksa e përcjellin në shtëpinë e bashkëshortit. Këto imazhe aspak të zakonshme vijojnë të jenë interesante për publikun e huaj që kërkon të shohë zakonet shqiptare. Shqipëria e regjimit komunist.
Durrësi përbënte një nga destinacionet kryesore turistike të asaj kohe për shqiptarët dhe vizitorët evropiane. Amerikanëve, rusëve dhe kinezëve nuk iu lejohej të vizitonin vendin.
Në një tjetër foto shihet fytyra e gëzuar e një kooperativisti pas prishjes së kooperativave shtetërore. Simbolet e fundit të komunizmit shkatërrohen një nga një.
Një tjetër foto na çon më 1981, Durrës. Kampi i pionerëve në plazhin e Durrësit, për moshat 8 – 14 vjeç. Kampi është i rrethuar me bunkerë.
Një tjetër foto tronditëse është ajo ku një burrë mban në duar një copë mishi.
Fotoja është realizuar në Plug një fshat të persekutuarish gjatë regjimit komunist. Ish të përndjekurit e kishin të vështirë të gjenin ushqim në Shqipëri.
Në hapësirat e COD, Setboun sjell për herë të parë 99 foto në dimensione të mesme e të mëdha, imazhe emblematike që kanë në thelb kujtesën e dokumentimin, diakroninë përgjatë një dekade dramatike, të mbushur me ngjarje të një rëndësie të jashtëzakonshme për historinë e shqiptarëve. Ekspozita do qëndrojë e hapur për publikun deri më 2 shtator./shqip.com
Keto foto tregojne edhe nje here varferine dhe tmerrin ne te cilen kemi jetuar. Keto qe kemi kaluar duhet tua tregojme brezave per te mos u perseritur kurre me tmerri KOMUNIST. Fatekeqesisht jemi me nje kembe ne varrin e hapur nga pinjollet e komunisteve.Vetem largimi i njerezve dhe sidomos i rinise larg Shqiperise e tregon hapur kete fatkeqesi qe po i kanoset Shqiperise.
U kujdes Sali shpellari qe edhe mbas ’90 Shqiperia mos ta ngrinte koken por madje ja zhyti aq thelle saqe tani duhen dekada per te ardhur ne nivelin zero, e pastaj te mendojme ngritjen e vertete… Po ska faj Sali shpellari per sa kohe ekzistojne shpellaret qe e ndjekin nga mbrapa, Hajde turruni tani shpellaro-komentues e jepni shpellaro-komentet tuaj…
Po, u kujdes Sali Shpellari. AMA TANI PO SUPERKUJDESET QE KETE VEND TA SHPOPULLOJE DHE TA RIDHJESE ME KEQ SE KOMUNIZMI, LIDERI YT SUPREM