Narendra Modi ka ngritur staturën e Indisë në skenën globale si asnjë lider tjetër i fundit, i vendit më të populluar në botë.
Kryeministri, i cili siguroi një mandat të rrallë të tretë në detyrë këtë javë, e ka pozicionuar Indinë dhe ekonominë e saj me rritje të shpejtë si një lojtar vendimtar në çështjet globale si ndryshimi i klimës dhe zhvillimi, ndërsa e ka çimentuar Nju Delhin si një partner kyç të sigurisë për Shtetet e Bashkuara dhe si një lider aspirues i Jugut Global.
Fitorja e Modit do t’i japë liderit 73-vjeçar dhe Partisë së tij Hindu-nacionaliste Bharatiya Janata (BJP) edhe pesë vjet të tjera për të ngritur statusin global të Indisë, dhe për të menaxhuar marrëdhëniet e saj të diskutueshme dhe kufijtë e kontestuar me fqinjët e armatosur bërthamor, Kinën dhe Pakistanin.
Lexo më tej: Indi/ Aleanca e kryeministrit prin në zgjedhje
Por rezultatet e zgjedhjeve gjithashtu e vendosin Modin në një pozicion rrënjësisht të ndryshëm nga ai që gëzonte gjatë dekadës së tij të parë në pushtet.
Udhëheqësi dhe BJP-ja e tij nuk arritën një shumicë të plotë që pritej dhe duhet të mbështeten te partnerët e koalicionit për të formuar një qeveri.
Kjo është parë gjerësisht si një pengesë shokuese për liderin dhe partinë e tij, të cilët janë akuzuar nga kritikët për nxitjen e islamofobisë dhe dhunës fetare në Indi, ndërkohë që zhvlerësojnë liritë civile dhe dështojnë në zgjidhjen e çështjeve të jetesës si rritja e papunësisë tek të rinjtë.
Tani, Modi do t’i duhet “t’i kushtojë shumë kohë (çështjeve të brendshme) për të mbajtur qeverinë të paprekur me një koalicion me axhenda të ndryshme,” tha T.V. Paul, autor i “Lufta e Papërfunduar: Kërkimi i Indisë për statusin e fuqisë madhore nga Nehru në Modi.”
“Kjo ide që India të bëjë sikur ka shumë pushtet mund të jetë shumë më pak e realizueshme për momentin, duke pasur parasysh se çështjet e politikës së jashtme nuk ndikuan në vendimin (zgjedhor) aq sa njerëzit kishin menduar.”
Politika e pushtetit
Një aspekt i ambicieve ndërkombëtare të Indisë që nuk ka gjasa të zhvendoset në mandatin e ri të Modit është marrëdhënia e Nju Delhit me Uashingtonin, një lidhje që ka ndihmuar në ndriçimin e profilit të kryeministrit si një lojtar i fuqishëm.
India është shfaqur si një partner kyç i sigurisë për SHBA-në, një shtyllë e grupimit të saj të sigurisë Quad së bashku me Japoninë dhe Australinë, dhe duke zgjeruar bashkëpunimin në teknologjinë e lartë dhe mbrojtjen përballë shqetësimit të përbashkët për një Kinë gjithnjë e më të fuqishme.
Në një mesazh urimi drejtuar Modit për fitoren e tij në fillim të kësaj jave, Presidenti i SHBA Joe Biden përshëndeti miqësinë SHBA-Indi si “vetëm në rritje ndërsa ne zhbllokojmë një të ardhme të përbashkët me potencial të pakufizuar”.
Kjo marrëdhënie ka të ngjarë të forcohet vetëm në një afat të afërt, sipas analistëve.
“Të dy vendet kanë të përbashkëta shqetësime për stabilitetin rajonal dhe po mbikëqyrin një bashkëpunim në rritje të mbrojtjes,” tha Farwa Aamer, drejtore e Iniciativave të Azisë Jugore në Institutin e Politikave të Shoqërisë së Azisë në Nju Jork.
“Ne mund të presim një Indi më të sigurt që do të përafrohet ngushtë me interesat e SHBA në Indo-Paqësor dhe duke zgjeruar bashkëpunimin teknologjik.”
(Modi ecën me presidentin amerikan Joe Biden përgjatë kolonadës së Shtëpisë së Bardhë gjatë vizitës së tij shtetërore në SHBA vitin e kaluar)
Lidhjet midis Nju Delhit dhe Uashingtonit janë ngrohur vitet e fundit edhe pse Modi ka ndjekur me vendosmëri politikën e autonomisë strategjike të Indisë për të nxitur një rend global që nuk dominohet thjesht nga SHBA ose rivaliteti SHBA-Kinë. Ky është një tjetër synim që pritet të mbetet i pandryshuar nga zgjedhjet. Për shembull, Nju Delhi ka refuzuar të heqë dorë nga marrëdhëniet e tij të ngushta me Rusinë, pavarësisht presionit të SHBA që partnerët e saj të ndërpresin lidhjet me Rusinë.
Por një pyetje është se si mandati i tretë i Modit do të ndikojë në shqetësimet e përhapura në qarqet e politikës amerikane rreth një reduktimi të dokumentuar gjerësisht të lirive civile në Indi nën udhëheqjen e tij të krahut të djathtë, si dhe akuzat që BJP synon të margjinalizojë pakicën myslimane të vendit prej më shumë se 200 milionë banorësh.
India është përballur gjithashtu me akuza të rëndësishme për shtrirje jashtëterritoriale, të cilat ngrenë pikëpyetje rreth rreziqeve të përkushtimit ndaj normave ndërkombëtare, nën Modin.
Kryeministri kanadez Justin Trudeau në shtator tha se vendi i tij po hetonte “akuza të besueshme” që lidhnin Indinë me vrasjen e një qytetari kanadez dhe udhëheqësit të shquar Sikh. Nju Delhi u kundërpërgjigj ashpër, duke akuzuar Kanadanë se strehon terroristë dhe nuk vepron kundër ekstremistëve, edhe pse ajo mohoi akuzat.
Dy muaj më vonë, prokurorët amerikanë gjithashtu pretenduan se një agjent indian ishte pas një komploti të prishur vrasjeje me pagesë që synonte eliminimin e një aktivisti amerikan sikh. Nju Delhi mohoi çdo përfshirje në atë komplot të supozuar dhe ngriti një komitet të nivelit të lartë për të hetuar akuzën.
Një Indi e ndryshuar?
Një faktor për t’u parë pas fitores së hollë të Modit në zgjedhje, thonë ekspertët, është nëse qeveria e re rrit apo zvogëlon qëndrimin që ndikon në marrëdhëniet e Indisë me fqinjët e saj aziatikë jugorë.
Ata tregojnë se si nacionalizmi hindu gjatë dekadës së fundit jo vetëm që ka nxitur ndarjen dhe dhunën brenda vendit, por ka kërcënuar të ndezë fërkimet në rajon, veçanërisht me Pakistanin, shpesh objektiv i retorikës së nxehtë të BJP.
Tani, BJP e Modit do të duhet t’u përgjigjet interesave të aleatëve të saj të koalicionit, dhe të përballet me kontrolle më të forta nga një opozitë e ringjallur, e cila mund të zbehë axhendën e saj hindu-nacionaliste. Dhe analistët theksojnë se do të duhet kohë për të parë se si BJP kalibron qëllimet dhe retorikën e politikës bazuar në këtë realitet të ri politik.
“Nëse është një politikë normale, do të duket se bërrylat nuk do të ishin aq të fortë për çështje të ndryshme,” tha Sushant Singh, një pedagoge në Universitetin Yale në SHBA. “Por për t’u kujdesur për bazën e tyre të mbështetjes nacionaliste, (BJP) në fakt mund të marrë rrugën tjetër,” për të rritur retorikën, shtoi ai. “Ne do të duhet të shohim se çfarë thirrje politike do të merret.”
Një reagim i tillë mund të nxitet gjithashtu nga pozicioni relativ i dobësisë së BJP-së në këtë mandat, thonë vëzhguesit, duke vënë në dukje se fitorja dërrmuese e Modit në zgjedhjet e 2019 pasoi një rritje të tensioneve me Pakistanin.
Më pas, India pretendoi se kishte nisur sulmet ajrore në atë që pretendonte se ishte një kamp trajnimi terrorist përtej kufirit të saj de fakto me Pakistanin, pasi një bombë me makinë vrau forcat paraushtarake indiane, në një incident të kontestuar nga Islamabadi.
(Ushtarët indianë patrullojnë kufirin de facto midis Pakistanit dhe Indisë në Jammu dhe Kashmir në fillim të këtij viti)
BJP përdor “tjetërizimin e imazhit të Pakistanit për të bashkuar bazën e saj kryesore hindutva”, tha Fahd Humayun, një asistent profesor i shkencave politike në Universitetin Tufts në SHBA, duke iu referuar ideologjisë së partisë në pushtet se India është në thelb një tokë për hindusët.
“Për këtë qëllim, nuk është e vështirë të imagjinohet një skenar në të cilin, me shpinën pas murit, një qeveri e kundërshtuar e Modi luan perceptimet e kërcënimeve të jashtme për të tentuar të mbledhë elektoratet e brendshme.”
Në pozicionin e tij të dobësuar, Modi gjithashtu mund të kërkohet që t’i përgjigjet me vendosmëri çdo kërcënimi të perceptuar nga Kina, thonë vëzhguesit.
Modi është shfaqur jo i gatshëm për të rrezikuar konfrontimin me fqinjin e fuqishëm ushtarak të Indisë, pavarësisht se është kritikuar nga kritikët për atë që ata thonë se ishte një përgjigje e butë ndaj përleshjeve vdekjeprurëse të vitit 2020 përgjatë kufirit të tyre të diskutueshëm të Himalajeve.
Lexo më tej: Spiunim dhe terror/ Investigimi mbi ‘luftën rrëqethëse’ të Izraelit ndaj Gjykatës së Hagës
Qeveritë dhe politikëbërësit në mbarë botën do të vëzhgojnë se si këto çështje evoluojnë në muajt e ardhshëm.
Ndërkohë, disa vëzhgues sugjerojnë se megjithëse rezultatet e zgjedhjeve mund të mos e kenë rritur Modin, ato tashmë janë një ndihmë për ndikimin global të Indisë.
“Nëse ai do të fitonte një (super) shumicë dhe do të shtynte axhendën hindu, ndoshta do të kishte dëmtuar axhendën (ndërkombëtare) të Indisë,” tha Paul, autori, i cili është gjithashtu profesor në Universitetin McGill në Kanada.
Paul tha se demokracia ishte “tradita më e madhe e fuqisë së butë të Indisë” dhe rishfaqja e saj e perceptuar në zgjedhje mund të rrisë imazhin e vendit midis kombeve liberale.
“Kthimi i Indisë si një demokraci e rregullt është e mirë për rendin botëror në shumë kuptime,” shtoi ai. Por “gjithçka varet se si Modi do ta luajë këtë lojë.”
CNN, përshtati në shqip ©LAPSI.AL