Këtë të dielë, Turqia voton për presidentin dhe parlamentin e ri, në një proces votimi që vendos të ardhmen politike të Rexhep Taip Erdogan. është ai që ka thirrur zgjedhjet e parakohshme, – zgjedhjet e radhës ishin në fund të 2019 -, nga të cilat Erdogan shpreson të çimentojë pozicionin e tij të fuqizuar së tepërmi kohët e fundit.
Në 15 vitet e fundit, ka fituar çdo zgjedhje, por Turqia është në mes të një rënieje ekonomike dhe kësaj radhe Erdogan pati përballë një fushatë të fortë nga ana e opozitës. Erdogan kërkon një mandat të dytë presidencial, por kësaj radhe është ndryshe.
Pas votimit, në Turqi pritet të hyjnë në fuqi një sërë kompetencash të reja për presidentin. Nga një institucion honorifik, që ishte dikur, tani ai transformohet në një post ekzekutiv me fuqi të konsiderueshme.
Erdogan është favorit në zgjedhje, por ai synon ta marrë Presidencën që këtë të dielë, duke fituar mbi 50% të votave. Përndryshe do të detyrohet të konkurojë në një raund të dytë, që mund t’ia dobësojë fitoren, ose mund ta çojë edhe në disfatë.
Të dielën mbahen edhe zgjedhjet parlamentare, që në varësi të rezultatit do të krijojnë një parlament në favor, ose kundër presidentit të ri të fuqizuar.
Rexhep Taip Erdogan, i mbështetur nga partia e tij (AKP) qëi ka rrënjët thellë në islam, e ka shenjuar Turqinë më shumë se çdo president tjetër, që nga themelimi i shtetit modern.
Por kontradiktat mbi figurën e tij janë shtuar që pas fuqizimit pozitave, pas dështimit të grushtit të shtetit në 2016.
Turqia ka qenë në gjendje të jashtëzakonshme që atëherë, me 107 mijë punonjës të administratës të larguar nga puna. Më shumë se 50 mijë vetë mbahen të burgosur, në pritje të gjyqit, që nga korriku i vitit 2016.
Pasi mbylli dy mandate si kryeministër, Erdogan fitoi zgjedhjet e para presidenciale, që asokohe ishte thjesht një rol ceremonial. Pastaj në Prill të vitit 2017, 51% e turqve i thanë PO një kushtetute të re që fuqizoi presidencën.
Kjo përfshinte:
• Emërimin direkt nga presidenti të zyrtarëve të lartë, si ministrat apo zv.presidentët
• Fuqinë për të ndërhyrë në sistemin e drejtësisë
• Fuqinë për të shpallur gjendjen e jashtëzakonshme
Falë këtyre ndryshimeve, posti i kryeministrit u hoq nga Kushtetuta. Kritikët thonë se presidenti do të ketë fuqi të mëdha dhe në shtetin turk mungojnë mekanizmat e tipit “kontrollo e balanco”, si në Francë apo Shtetet e Bashkuara të Amerikës, ku ka një president me fuqi ekzekutive.
Janë gjithsej gjashtë kandidatë për presidencën. Nëse njëri prej tyre fiton mbi 50% të votave këtë të dielë, fiton edhe presidencën. Nëse kjo nuk ndodh, do të ketë një raund të dytë në 8 Korrik.
Erdogan synon fitoren që në raundin e parë, por kjo mund të jetë sfida më e vështirë që ka pasur prej vitesh. Gjatë fushatës është folur shumë për ekonominë. Inflacioni është rritur me 10% dhe një rënie e vlerës së lirës ka prekur direkt xhepat e qytetarëve.
Feja është një faktor tjetër shumë i rëndësishëm këto zgjedhje. Turqia moderne është një shtet sekularist, por nën AKP-në e Erdoganit ka bërë disa lëshime për muslimanët, duke pranuar për shembull veshjen e shamive në institucione publike nga femrat.
Rivali më i fortë i Erdogan, Muharrem Inse, i Partisë Republikane të Popullit, është një sekularist i përkushtuar dhe një kritik i ashpër i Erdogan. Inse ka pasur një fushatë të mirë dhe mund të jetë një rrezik real në garë.
Edhe zgjedhjet parlamentare, paralelisht me ato presidenciale, mund të ndikojnë fort në raundin e dytë.
Nëse AKP e Erdoganit, arrin shumicën në parlamentin me 600 deputetë, ai hyn në raundin e dytë me pozita të forta. Por nëse kjo nuk ndodh, imazhi i tij do të marrë një goditje që mund ta ndryshojë rezultatin.
Shumëçka do të varet nga rezultati i partisë së Kurdëve (Partia Demokratike e Popullit), parti kundër Erdoganit. Nëse arrin 10% të votave atëherë kalon pragun elektoral dhe do të ketë përfaqësuesit e saj në parlament, duke e bërë të vështirë për Erdogan që të ketë shumicën në parlament. Nëse kjo nuk ndodh, nuk do të ketë asnjë deputet.
Çfarëdo të ndodhë, rezultati do të jetë i rëndësishëm për të ardhmen e Turqisë.
Nëse Erdogan fiton presidencën dhe partia e tij ruan shumicën në parlament, atëherë ai do të ketë konsoliduar fuqinë e tij politike. Nëse të dyja rezultatet janë kundër tij, peisazhi i Turqisë ndryshon rrënjësisht.
Por nëse presidenca shkon në njërën anë dhe parlamenti në anën tjetër, kjo mund të jetë parathënia e destabilitetit politik për Turqinë në vitet që vijnë.
Votuesit turq që jetojnë jashtë- gati tre milion nga 59 milion në total- tashmë e kanë hedhur votën e tyre. Pjesa tjetër do ta bëjë zgjedhjen këtë të dielë./ Përshtati në shqip nga BBC, Lapsi.al
edhe njeher.erdoganit,turqve barbar,qekezve,goranve,torbeshve dhe ish shqiptarve,tani 100 vite te shortuar ne turq,Qeni im ne Kosove ja u dhjefte gojat pedofilo momosexualo muhamedane.
Rrnofte Austria e France Holanda qe mbellen xhamiat e financuara nga edogani.
Zvicra veqse ju u ka ndalue me Referendum.
ne Espgña miken time as qe tolerohet re folen per xhamia ne espaia.
Italia dhe qeveria e re ka prwmtuar ti deboje 600 mi emigrant 90% e tyre musuluman.
Evropa i ka thene Erdoganit jeni njeriu me i urrejtur ne bote dhe i pa deshiruar ta vizitoni evropen e usa.
NATO po shqyrton e analizon largimin e Turqis nga Nato.
Euro-Usa patjeter kane planifikuar ti Pavarsojn Kurdet e Siris,irakut e Turqis dhe te ndezet turqia si ish jugosllavia.
Euro usa te betuar qe deri ne islamistin salafiste ti vrasin dhe me burg per jet.
Egypti i ka vrar e burgosir per jet si ish presidentin Mosris 7000 persona.
Vive-vive le helikopter apache e f35..
VIDEO.
atack contre isis en sirie.
te gjithe salafie muhamedan pedofil do ja i djegum mjekrrat e shamijat me benizin.
skan lu e qijn nanen e vete dhe futen ne vrima te miut te bijte e turkut e islamistet ne kosove e shqiperi.
Kenga.mitrovice ne rrehi teli,dhe kangjallozin apo ambasadorit ruse ja bwren gjoksin vetem bira plumbi..
se rusia ne 1912 deshi ta bej ambasaden ruse ne miitrovice,dhe shpall kosoven si zemra e serbis.
mos me dalte shpirti pa u hakmarr ne turq e pjellen e tije te mbetur ne kosove e shqiperi…….
Harriva ta shkruaj kerkimin e sakt per video,se eshte shume interesante.
Apach atack contre isis in siria.
apo isis atack en sirie.
dhe shikoni sesi i lypin nje nga nje dhihadiste ne siri amerika e evropa,se kane planifikuar salafiste shtetin me kushretit sharia law dhe marr evropen e pastaj usa-n.
keto vide te rrall shqiptar qe i kane par ne video reale,sulme direkte,dhe eshte shume interesante,ku nje mik facebooku pilote franko istaelit mi qojke ne video ne facebok.
Puna është o “opinionist” se kështu siç e shkruan ti shqipen duket kjartazi se je një serb shqipfolës.
Ndonëse me vështirësi në të kuptuarit e shqipes tënde të masakruar, dallohet kjartë se ti flet me urrejtje ekstremiste terroriste, kundër disa miliardave të njerëzve në botë që i përkasin fesë islame.
Që Erdogan, respekton fenë myslimane, kjo nuk më duket se është një krim. Turqia është një shtet me shumicë absolute myslimane e cilido lider i saj që do të dilte kundër fesë myslimane, e ka të sigurtë dështimin e tij politik. E njejta gjë do të ndodhte sikur një president amerikan apo francez të dilte kundër fesë së krishterë.
Nga ana tjetër, nuk ka sepse të jetë përkatësia fetare ajo që duhet të vendosë se kush duhet të zgjidhet si president. Në SHBA u zgjodh president një politikan me babanë mysliman nga Kenia, e nënën të krishterë amerikane. Pak rëndësi ka që Obama është një afro-amerikan e afroamerikanët nuk përbëjnë shumicën e kombit të madh heterogjen amerikan prej 326 milionë banorësh.
Rëndësi ka se sa i aftë është një lider drejtues shteti, që të risë nivelin ekonomik të vendit të tij, të risë autoritetin e shtetit të tij në botë, e të respektojë normat demokratike të barazisë së racave, etnive e feve.
Objektiva ime eshte sesi ti luftoj turqit,qerkezet,bektashit,dervishe torbeshet e mbetur ne shqiperi e kosove.te ghithe ish etni aziatike ne ushrine ottomane.
Mos kofsha shqiptar qe nuk e kalli e djegu me benzim ne mes prishtines juve me shume nofka diferente.kame mundesi.kame trimeri.kame rrrethin e fuqushim shqiptar,dha jame i betuar tja djegu mjekkrat salafistve turq me benzin.bash si e djegen me benzin shqipfolsin e vushtrris ne mak8n ne sjqiperi.
Faceboku nuk i jipet turqve,por takimet direkte menjher.dhe e provojm forcat….
O te qifsha ropt o kurv mashkull . Te qifshin muslimanet mare e prap me keq se te paskan qire o rrac kurve . Ropt kush fut perçarje fetare dhe krahinore .
ne jemi gjini njerzore gjith njerez,kemi nje krijues te perbashket ,dhe shpallje te perbashketa nga i njejti krijues per kohen e tyre deri tek permblellja shpalljeve kurane dhe synet,ne kurane dhe synet u shpallen ligjet qe rregullojne jeten ne toke dobit,ka tregues te ullzimit obligimever dhe sheshillimeve per vepra te mira dhe ndalimin nga e keqa,zoti e ndau dhe qartesoj qarte te miren nga e keqa ku te mires drejtesise per vepermiret percaktoj shperblimin ne dy botet dhe padrejtesise veperkeqive ,i caktoj ndeshkim ne dy botet ,jam korioz ti beje ,disa pyetje keti opinjonistit ,1 a hun tek gjinia njerzore ky njeri,2 ku je i perqendruar tek drejtesia e verteta ,3a deshiron per tjetrin cfar deshiron per vete , a deshiron per vete te drejtat tuaja te miren ,4 a urren qe dikush te bejne padrejtesi ,si rragon ,nese ke kurajon spjegohuni se un te gjeta kush je me emer dhe mbiemer
Je ne rregull nga trut ti or opinionist idiot ? Apo ske pi ilaçet? Kuptohesh qe je nga ata qe shkruajne me hiroglife prandaj mos u hiq si Shqiptar dhe aq me keq si Kosovar . Dhe mos u mundo me fut perçarje se te semes ke per te marr , si kahera . Vizitohu se e ke te nevojshme .
nxirrja emrin aman ,se kur i nxjer emrin ai shpjegohet qarte dhe nuk mund te vazhdojne keshtu me
a po bindesh o opinjonist ,se nuk gjen vrim kush ne mezin tone me per te lulzuar me padrejtesi urrejtje ndaj tjereve ,por ruju ,fort padrejtesise se ajo te djeg ne shpirt dhe trup ,mos e shkatrro veten ndersa veten me angazhimin tend ndersa veten e don shum se kjo forme nuk eshte dobi per ty kjo ty te fundose ky nuk eshte mendim i lire ky eshte faj i lire krim por duke qene se krimi ndeshkohet ,kujdes se ketu ndaj teje fillon pergjegjsia e cila shpejt te kthehet ne llogari nese gjith muslimaneve ketu nen kete koment nuk ju kerkon falje per fyerjen qe ju bere njekohesisht i ftoj gjith komentuesit te nderhyjne shteti mbasi ky ka plotesuar kuptimin per ndjekje ligjore,per ofendim dhe percarje ky eshte per tu hetuar ka kaluar masen komenti behet per te ndalur gjith ato qe na ofendojne pa te drejt shteti ligjore duhet te na mbrojne ,ose vetmbrohemi me vetmohim nuk lejojme qe dikush pa te drejte te na marrin neper kembe dhe te na ofendojne